بازی جعبه جادویی
در این بازی اشیا مورد علاقه کودک را داخل یک جعبه بریزید و از کودک بخواهید یکی از اشیا را بردارد و با ذکر نام شی، توضیحاتی درباره آن بدهد. در طول بازی نیز با تشویق کودک، آن را بیشتر به صحبت کردن ترغیب کنید.
ایجاد بازی و هم کلامی با علایق کودک
برای آنکه تاثیر بیشتری در روند گفتاردرمانی کودک خود داشته باشید، یکی از تکنیک های موثر توجه به علایق کودک است. مثلاً اگر کودک شما به تصویر یک حیوان علاقه نشان داد با او در این باره بیشتر صحبت کنید و در قالب یک بازی رغبت کودک را برای ادامه مکالمه افزایش دهید.
در زمان هایی که کودک را حمام می کنید یا غذا می دهید و یا در زمان های پیاده روی می توانید از این تکنیک استفاده کنید و با توجه به چیزهایی که کودک به آنها علاقه دارد و طرح یک بازی، کودک را به سمت صحبت کردن و برقراری ارتباط سوق دهید.
هیچگاه از تلفظ اشتباه کلمات ایراد نگیرید. چون این امر موجب سرخوردگی کودک خواهد شد. با تلفظ صحیح کلمات و به کارگیری آن در جمله به کودک آموزش دهید.
گفتار درمانی کودک ۲ سال
در صورتی که کودک دارای اختلال گفتاری باشد، تمریناتی جهت رفع این مشکل توسط گفتار درمانگر یا والدین صورت می پذیرد. این تمرینات در جهت تشویق کودک به صحبت کردن و یادگیری طراحی شده است که به آن گفتار درمانی می گویند. در ادامه این مطلب روش ها و تمریناتی به منظور انجام گفتار درمانی در منزل و توسط والدین قرار داده شده است. مقالات بیشتری در زمینه ی گفتار درمانی را میتوانید از طریق وبسایت ما و در صفحه ی "مقالات گفتار درمانی کودکان" مطالعه بفرمایید.
به طور میانگین کودکان در سن یک سال و نیم می توانند در حدود ۲۰ کلمه یاد بگیرند و صحبت کنند. این تعداد در دو سالگی به ۵۰ کلمه می رسد. علاوه بر آن در این سن کودک می تواند دو جمله کوتاه را با هم ترکیب و درک کند. مثلا توپت را بردار و در کمد بگذار.
با افزایش سن کودک، رشد گفتاری نیز افزایش یافته و بهتر میشود. اگر رشد گفتاری کودک تغییری نکند، والدین باید به گفتار درمانگر مراجعه نمایند. با انجام گفتار درمانی در بازه زمانی مناسب، نتیجه مثبتی از آن خواهید گرفت.
تمرینات گفتار درمانی کودکان ۲ ساله
تمرینات گفتار درمانی کودک در منزل شامل موارد زیر است:
از جملاتساده و قابل فهم استفاده کنید.
یکی از روش های موثر گفتار درمانی در منزل، استفاده از جملات کوتاه و ساده توسط والدین است. در این صورت کودک به راحتی آنها را درک کرده و تشویق به تکرار آن جملات خواهد شد.
آلبومی از تصاویر مورد علاقه کودک تهیه کنید.
در این روش والدین باید عکس های مورد علاقه کودک مانند تصویر حیوانات، گیاهان و... را به صورت یک آلبوم جمع کنند و در قالب یک بازی از کودک بخواهند نام آنها را بگوید و یا درباره آن صحبت کند. همچنین تصویری را در گروه دیگری قرار داده و از او بخواهند آن را پیدا نماید.
برای آشنایی کودک با کلمات پرسشی، سوال های مختلفی از او بپرسند.
برای این منظور والدین در قالب یک بازی و در زمانهای مختلف، سوال های متفاوتی از کودک بپرسند و از او بخواهند پاسخ دهد. برای نمونه: آیا توپ داری؟ دستت کو؟
جملات ناقص کودک با تکمیل کرده و گسترش دهید.
اگر کودک جملات خود را کامل ادا نکرد، نباید او را سرزنش یا محکوم کنید یا بگویید دقیقاً چه می گویی؟ این جمله را درست بگو و... این روش غلط، نه تنها باعث عدم اعتماد به نفس کودک می شود بلکه در گفتار کودک نیز مخرب خواهد بود. در این حالت روش مناسب این است که جمله ناقص کودک را اول تکرار و سپس تکمیل کنید. با این روش کودک یاد می گیرد جملات خود را کامل بیان کند. مثلاً اگر کودک گفت توپ، بگویید توپ؟ توپ میخوای؟ برات بیارم؟
شعر خواندن
با کمک ریتم و اهنگ، شعرهای شاد و ساده برای کودک خود بخوانید و قافیه شعر را تکرار کنید. در این روش کودک تشویق می شود تا آن را همراه شما تکرار نماید.
کودک را با وسایل مختلف آشنا کنید.
والدین با گذاشتن وسایل مختلف اطراف کودک و صحبت و معرفی درباره آن وسیله، کودک را به حرف زدن و آشنایی با وسایل ترغیب خواهند کرد. مثلاً این کیف است. من کیف دستم میگیرم.
یکی از مسائل مهم در گفتار درمانی، مراجعه به گفتار درمانگر در زمان مناسب است. زمانیکه والدین متوجه مشکلات گفتاری کودک خود شوند، باید سریعاً نسبت به درمان آن اقدام کرده و به گفتار درمانگر مراجعه کنند. گفتار درمانگر پس از تشخیص اختلال گفتاری کودک، روشهای مناسب برای درمان او را آغاز کرده و نهایتاً موجب بهبود مشکلات گفتاری کودک شما خواهد شد.
بازی های گفتار درمانی کودکان
در این قسمت ما سعی داریم تمام بازی های مرتبط و موثر گفتار درمانی کودکان را معرفی کنیم که می توانید قسمت عمده ای از آن ها را در خانه اما زیر نظر مشاورین و متخصصین با کودک خود انجام دهید.
استفاده از فلش کارت
از کودک بخواهید فلش کارت های روبروی خود را بخواند و یا نام تصاویر را بگوید. از چند کارت شروع کنید و به تدریج به تعداد آن بیافزایید. چنانچه کودک در خواندن فلش کارتی ایراد داشت، زمان بیشتری برای آن باید بگذارید. همچنین با طرح سوالات موجود در فلش کارت ها آغازگر یک مکالمه باشید تا کودک با برقراری ارتباط، مشکلات گفتاری خود را به مرور زمان برطرف کند.
روش آینه
هنگام صحبت کردن کودک در مقابل آینه، متوجه طرز صحیح حرکت دهان خواهد شد. در مقابل آینه به همراه کودک بایستید و هر صدا را با آن تمرین کنید و با نشان دادن تفاوت حرکات دهان در هر صدا، به مرور زمان کودک را در رفع مشکلات گفتاری یاری رسانید.
از بازی لی لی کمک بگیرید
بازی لی لی را با ۹ شماره روی زمین ترسیم کنید و با هر بار بازی کودک، یک کلمه به او بگویید و بخواهید در طول بازی و با هر پرش، آن را تکرار کند و با کلمه جدید دیگر، بازی را دوباره آغاز کنید. در پایان با دادن هدیه به کودک حس اعتماد به نفس آن را تقویت نمایید.
بازی گفتار درمانی با توپ
با پرتاب توپ برای کودک خود، از او بخواهید کلمه ای را تکرار کند و به این ترتیب در طول بازی هر بار کلمه جدیدی اضافه کنید.
بازی گفتاردرمانی با پیاده روی
در هنگام راه رفتن و پیاده روی نیز کلمهای را به کودک خود بگویید و در صورت تلفظ درست آن، یک قدم به جلو بردارید.
عدم تماشای مداوم بازی های رایانه و تلویزیون
برای انکه کودک بتواند به راحتی ارتباط برقرار کند و با مفهوم ارتباط آشنا شود، باید در محیط و در ارتباط با دیگران قرار بگیرد. انجام زیاد بازی های رایانه ای و یا مشاهده مداوم تلویزیون نه تنها کمکی به درک مفهوم ارتباط نخواهد کرد، بلکه احتمال دارد تاثیر منفی بگذارد.
برای این منظور، وجود یک نفر در کنار کودک و برقراری یک ارتباط دو نفره نیز کافی خواهد بود. با رفت و آمد با افراد و خانوادههای دیگر و برخورد کودک با همسالان خود، مفهوم ارتباط شکل خواهد گرفت و تاثیر بسزایی در برطرف کردن مشکلات گفتاری کودک خواهد داشت.
با کودک خود زیاد صحبت کنید
هنگامی که کودک در حال بازی کردن است با او همکلام شوید و با بیان موضوعات جذاب، کودک را تشویق به صحبت کردن و ادامه مکالمه نمایید. هرچه با کودک خود بیشتر صحبت کنید دایره واژگانی آن بیشتر شده و سریع تر صحبت خواهد کرد و مشکلات گفتاری آن نیز به مرور زمان بهتر خواهد شد.
خودتان آغازگر مکالمه باشید
چنانچه کودک صحبت نمی کند شما آغازگر مکالمه باشید. به این صورت که واژگان را یکی یکی و یا دوتا دوتا کنار هم گذاشته و با او صحبت کنید. مثلاً سرد، سرد نیست؟ یا شکلات، شکلات نمیخواهی؟
اگر کودک شما واژگان را به صورت دوتایی بیان می کند، شما به شکل سه کلمه با او صحبت کنید. برای ارتباط با کودک باید در سطح آن و یا کمی بالاتر صحبت کنید تا بتواند با شما در برقراری ارتباط همکاری کند.
ایجاد بازی و هم کلامی با علایق کودک
برای آنکه تاثیر بیشتری در روند گفتاردرمانی کودک خود داشته باشید، یکی از تکنیک های موثر توجه به علایق کودک است. مثلاً اگر کودک شما به تصویر یک حیوان علاقه نشان داد با او در این باره بیشتر صحبت کنید و در قالب یک بازی رغبت کودک را برای ادامه مکالمه افزایش دهید.
در زمان هایی که کودک را حمام می کنید یا غذا می دهید و یا در زمان های پیاده روی می توانید از این تکنیک استفاده کنید و با توجه به چیزهایی که کودک به آنها علاقه دارد و طرح یک بازی، کودک را به سمت صحبت کردن و برقراری ارتباط سوق دهید.
هیچگاه از تلفظ اشتباه کلمات ایراد نگیرید. چون این امر موجب سرخوردگی کودک خواهد شد. با تلفظ صحیح کلمات و به کارگیری آن در جمله به کودک آموزش دهید.
بازی جعبه جادویی
در این بازی اشیا مورد علاقه کودک را داخل یک جعبه بریزید و از کودک بخواهید یکی از اشیا را بردارد و با ذکر نام شی، توضیحاتی درباره آن بدهد. در طول بازی نیز با تشویق کودک، آن را بیشتر به صحبت کردن ترغیب کنید.
تمرینات گفتار درمانی کودکان ۲ ساله
تمرینات گفتار درمانی کودک در منزل شامل موارد زیر است:
از جملات ساده و قابل فهم استفاده کنید.
یکی از روش های موثر گفتار درمانی در منزل، استفاده از جملات کوتاه و ساده توسط والدین است. در این صورت کودک به راحتی آنها را درک کرده و تشویق به تکرار آن جملات خواهد شد.
آلبومی از تصاویر مورد علاقه کودک تهیه کنید.
در این روش والدین باید عکس های مورد علاقه کودک مانند تصویر حیوانات، گیاهان و... را به صورت یک آلبوم جمع کنند و در قالب یک بازی از کودک بخواهند نام آنها را بگوید و یا درباره آن صحبت کند. همچنین تصویری را در گروه دیگری قرار داده و از او بخواهند آن را پیدا نماید.
برای آشنایی کودک با کلمات پرسشی، سوال های مختلفی از او بپرسند.
برای این منظور والدین در قالب یک بازی و در زمانهای مختلف، سوال های متفاوتی از کودک بپرسند و از او بخواهند پاسخ دهد. برای نمونه: آیا توپ داری؟ دستت کو؟
جملات ناقص کودک با تکمیل کرده و گسترش دهید.
اگر کودک جملات خود را کامل ادا نکرد، نباید او را سرزنش یا محکوم کنید یا بگویید دقیقاً چه می گویی؟ این جمله را درست بگو و... این روش غلط، نه تنها باعث عدم اعتماد به نفس کودک می شود بلکه در گفتار کودک نیز مخرب خواهد بود. در این حالت روش مناسب این است که جمله ناقص کودک را اول تکرار و سپس تکمیل کنید. با این روش کودک یاد می گیرد جملات خود را کامل بیان کند. مثلاً اگر کودک گفت توپ، بگویید توپ؟ توپ میخوای؟ برات بیارم؟
شعر خواندن
با کمک ریتم و اهنگ، شعرهای شاد و ساده برای کودک خود بخوانید و قافیه شعر را تکرار کنید. در این روش کودک تشویق می شود تا آن را همراه شما تکرار نماید.
کودک را با وسایل مختلف آشنا کنید.
والدین با گذاشتن وسایل مختلف اطراف کودک و صحبت و معرفی درباره آن وسیله، کودک را به حرف زدن و آشنایی با وسایل ترغیب خواهند کرد. مثلاً این کیف است. من کیف دستم میگیرم.
یکی از مسائل مهم در گفتار درمانی، مراجعه به گفتار درمانگر در زمان مناسب است. زمانیکه والدین متوجه مشکلات گفتاری کودک خود شوند، باید سریعاً نسبت به درمان آن اقدام کرده و به گفتار درمانگر مراجعه کنند. گفتار درمانگر پس از تشخیص اختلال گفتاری کودک، روشهای مناسب برای درمان او را آغاز کرده و نهایتاً موجب بهبود مشکلات گفتاری کودک شما خواهد شد.
تعریف گفتار درمانی
گفتار درمانی که در حقیقت رشتهای از علوم توانبخشی از به آسیب شناسی گفتار و زبان می پردازد. متخصصان گفتار درمانی به بررسی اختلالات گفتاری ، زبان و بلع پرداخته و با تشخیص نوع بیماری روش های مناسب درمان را انجام میدهند. اختلالات گفتاری و زبان از سنین کودکی تا بزرگسالی را شامل می شود. گفتار درمانی متفاوت از روانشناسی بوده و به فارغ التحصیلان رشته گفتار درمانی ، آسیب شناسی گفتار و زبان گفته می شود.
فواید گفتاردرمانی برای کودکان درگیر با تأخیر در صحبت
با توجه به این نکته که کودکان در حدود سن یک سالگی حرف زدن را آغاز می کنند و تا دو سالگی روند رشد گفتاری و زبانی کودک سرعت بیشتری داشته و کودک قادر به ساختن جملات کوتاه می شود و همچنین در سن ۶ سالگی قادر است به سادگی کلمات و جملات تازه را یاد بگیرد ، چنانچه کودک با تاخیر در گفتار مواجه است، بهتر است در بازه زمانی موثر برای درمان ، به گفتار درمانگر مراجعه شود. ادامه مطلب برخی از اختلالات گفتاری را توضیح خواهیم داد.
مشکل در تلفظ کلمات
اگر کودک یا بزرگسال از اختلال گفتار رنج می برد و به صورت نوک زبانی صحبت می کند ، با مراجعه به گفتار درمانگر می تواند مشکل خود را تا حد زیادی بهبود بخشد. گفتار درمانگر با انتخاب راهکار مناسب با نوع اختلال ، باعث تصحیح در تلفظ کلمات شده و اعتماد به نفس فرد را افزایش می دهد.
اختلال لکنت
گرفتگی و لکنت زبان اختلالی است که در سن ۲ تا ۶ سالگی شایع بوده و اگر والدین نسبت به درمان آن اقدام نکنند ، کودک تا بزرگسالی این مشکل را با خود به همراه خواهد داشت. با مراجعه به گفتار درمانگر می توان این مشکل را برطرف کرد.
سکته مغزی و آسیب های ناشی از بیماری های مغزی
سکته مغزی و بیماری های مغزی می تواند منجر به اختلالات گفتاری در افراد مسن شود. بهترین زمان برای درمان این افراد در ۶ ماه اول پس از بیماری است. با مراجعه به گفتار درمانگر میتوان نسبت به درمان این اختلال اقدام کرد.
مشکل در شنوایی
افرادی که مشکل شنوایی دارند با مراجعه به مراکز شنوایی سنجی می توانند متوجه کم شنوایی یا ناشنوایی خود یا کودک شوند. در این شرایط گفتاردرمانگر در ابتدا سمعک یا دستگاه کاشت حلزون را برای فرد تجویز می کند و سپس گفتار درمانی را آغاز کرده و در نهایت موجب بهبود مشکلات گفتاری خواهد شد.
اختلال در صوت و صدا
اختلال در صوت بر اثر ارتعاش غیرعادی تارهای صوتی و یا بیماریهای حنجره اتفاق میافتد. حنجره و تارهای صوتی و ظیفه تولید صدا را به عهده دارند و هرگونه اشکال در آنها این عملکرد را با اختلال مواجه می کند. افرادی که دارای صدای خشن ، گرفته ، صدای مردانه و یا زنانه هستند ، می توانند با مراجعه به گفتار درمانگر نسبت به درمان آن اقدام نمایند. درمان این نوع از اختلالات به صورت جراحی ، تجویز دارو و یا صوت درمانی انجام می پذیرد.
بیماریهای نیازمند به گفتار درمانی
برخی بیماری ها باعث ایجاد اختلالات گفتاری شده و شخص باید با مراجعه به گفتار درمانگر ، درمان را آغاز کند. افرادی که دارای بیماری اوتیسم هستند و یا در قسمت کام یا لب خود شکاف دارند و همچنین افرادی که دچار فلج مغزی و یا پارکینسون شده اند ، به گفتار درمانی نیاز دارند. گفتار درمانگر با توجه به نوع بیماری باید با پزشک متخصص همکاری کرده تا در مان به صورت کامل انجام شود.
گفتار درمانی کودکان چیست؟
گفتار درمانی، روشی است که به بهبود گفتار کودک منجر می شود. این روش به کودک کمک می کند تا مشکلات کلامی و گفتاری خود مانند اختلالات واجی و صدا، بیان ضعیف، لکنت زبان و... را برطرف کند.
گفتار درمانی به کودکان یاد می دهد که حجم صدای تولید شده را کنترل کنند و کلمات و صداها را به صورت کاملا درست ادا کنند. در گفتار درمانی به کودکان یاد داده می شود که کلمات موردنظر خود را در قالب جمله بیان کنند. به طور کلی می توان گفت که گفتار درمانی، علم بررسی بیماری یا اختلالاتی است که روی گفتار فرد تاثیر می گذارد.
برخلاف تصور بسیاری از افراد، گفتار درمانی به معنای درمان با گفتار نیست؛ بلکه درمان اختلالات گفتار و زبان است. به یاد داشته باشید که گفتار درمانی با مشاوره فرق دارد.
رشته گفتار درمانی تنها محدود به اصلاح مشکلات تلفظی (همچون عدم توانایی تلفظ صحیح حرف سین) نیست.
متخصصان درمانگر وظیفه درمان کودکانی به عهده دارند که در درک و بیان زبان مادری دچار مشکل هستند. همچنین در افراد بزرگسال نیز گفتار درمانی برای افرادی مناسب بوده که نمیتوانند خوب صحبت کنند و ضعف گفتاری دارند.
در واقع ضرورت استفاده از خدمات گفتار درمانی مخصوص سن خاصی نبوده و ممکن است افراد در سنین مختلف به این خدمات نیاز پیدا کنند. از یک نوزاد گرفته تا افراد مسنی که در اثر سکته قدرت تکلم خود را از دست دادهاند، ممکن است در مقطعی لازم باشد که به متخصص درمانگر مراجعه کنند. بهترین درمانگر کسی است که بتواند با افراد در سنین متفاوت، ارتباط درست برقرار نماید.
عمده ترین اختلالات گفتاری، عقب ماندگی ذهنی است که خود می تواند پایه گذار بسیاری از اختلالات دیگر باشد. در بحث مشکل جسمی باید به نقیصه های کم شنوایی و ناشنوایی، کم بینایی یا نابینایی اشاره کرد. در سیستم شنیداری، بیان گفتار از طریق شنیدن حاصل می شود که چنان چه اختلالی در این قسمت به وجود آید، تأخیر در رشد زبان و گفتار، قابل مشاهده است.
کودکانی که از سلامت فیزیکی و عاطفی برخوردارند، در تکلم، استقلال یافته تر از کودکانی اند که در خانواده های پر تنش زندگی می کنند. در این خانواده ها رشد حسی و حرکتی، با محدودیت پیش می رود زیرا زبان، نیاز به یک هماهنگی عصبی دارد و تأخیر در مهارت های حسی و حرکتی، رشد گفتار را کُند و با مشکل روبه رو می سازد.
در عملکرد گفتار، نقش هوش طبیعی را نباید نادیده گرفت؛ هوش می تواند شناخت نمادها را به همراه داشته باشد تا فرد، از دیگر عملکردهای شناختی هم چون توجه کردن، شناسایی و ایجاد ارتباط و ذخیره ی آن در حافظه بهره گیرد.ارزیابی و مطالعه دقیق اختلالات گفتار و زبان یا اختلالات ارتباطی و همچنین نوتوانی و بازتوانی، اختیارات متخصصین گفتار درمانگر است.
مادر،الگویی مناسب و مثبت در راستای رشد گفتار کودک است که این ارتباط عاطفی نباید خدشه دار شود و خلل و انحرافی در آن شکل گیرد. باید توجه داشت که رشد زبان از لحاظ جنسیتی در دختران، زودتر و بیش تر از پسران آغاز می شود؛ به خصوص در خانواده های تک فرزندی که توجه زیادی به آموزش زبان فرزند می شود.
کودکان علاقه ی زیاد به عضو شدن در گروه همسالان خود دارند و تلاش زیادی در این جهت، انجام می دهند تا بر رشد و پیشرفت گفتار خود بیفزایند؛ در واقع انگیزه صحبت کردن در گروه های هم سن، افزایش می یابد و به طور دسته جمعی به تماشای تلویزیون و یا نقاشی و نوشتن می پردازند.
مشکلات گفتاری را می توان در مرز بین 12 تا 24 ماهگی مشاهده کرد. در این سن، کودک به جای گفتار باید بتواند از علم اشاره به خوبی بهره ببرد مانند (بای بای یا بَه بَه) و در تقلید صداها مشکلی نداشته باشد مانند تقلید صدای یک حیوان، جیغ زدن و...
زمانی که سن کودک از 2 سالگی فراتر رفت، باید بتواند صداها و لغاتی را بیان کند و فقط مختص یک صدا یا لغت – آن هم تکراری – نباشد. در صحبت کردن، خانواده ها باید به تُن صدا و گرفتگی آن توجه داشته باشند. کودکانی که در این سن، در انجام کارهای ساده، با مشکل مواجه می شوند، جملات را به طور کامل بیان نمی کنند و فقط از کلمات محدود استفاده می نمایند و به طور کلی در فهمیدن و درک مطالب مشکل دارند،در معرض خطر قرار دارند و به منظور پیش گیری از مشکلات گفتاری باید توجه بیش تری به آنان نمود.
در چنین شرایطی است که اگر والدین متوجه مشکلات خاصی در روند گفتاری فرزند خود بشوند حتما باید از کمک تخصصی یک گفتار درمانگر بهره برده و مشاوره لازم را داشته باشند.
خدمات گفتار درمانی شامل چه چیزهایی است؟
گفتار درمانی شامل تعیین ، تشخیص و درمان اختلالات گفتاری و تکلم است. درمان هر کدام از انواع اختلالات گفتاری متفاوت بوده و راهکارهای مخصوص به خود را دارد.
فواید گفتار درمانی
در بین عموم مردم و جامعه پزشکی، گفتار درمانی اهمیت ویژهای دارد. همانطور که میدانیم زبان، اصلیترین راه برای برقراری ارتباط با دیگران است. گفتار درمانی باعث حل مشکلات ناشی از اختلالات ارتباطی و گفتاری میشود.
با کمک از خدمات گفتار درمانی نه تنها باعث بهبود بیان، زبان و درک کودک شده بلکه مشکلات بلع و غذا خوردن او نیز حل میشود. در موارد بسیاری دیده شده کودکانی که با مشکل تکلم درگیر هستند، در بلع نیز ضعف دارند. درمانگرها با استفاده از تمارینی مختلفی که طراحی کردهاند، مشکلات تکلم، ارتباط و حتی غذا خوردن کودکان را حل میکنند.
خدمات گفتار درمانی برای کودک سبب شده که تواناییهای درک و استفاده از زبان و قدرت تکلم او بسیار بهتر شود. در واقع متخصصان درمانگر بر روی دو قسمت تمرکز میکنند.
طراحی و اجرا تمرین برای قسمت دهان، که جهت تولید صدا و ساخت کلمات و جملات به کار میروند.برای بهبود توانایی درک و بیان گفتار کودک نیز از تصاویر و علائم و سیستمهای همچون کامپیوتر، موبایل و ... بهره میبرند.