گفتار درمانی یکی از رشتههای علوم توان بخشی به شمار میرود که به شناخت آسیبهای گفتاری و زبانی میپردازد. در این رشته، متخصصی به نام درمانگر وجود دارد که وظیفه او بررسی، تشخیص و درمان هر گونه اختلال در زمینه ارتباط، درک، صوت و حتی بلع است. در این مطلب به بررسی گفتار درمانی کودکان میپردازیم.
در صورتیکه کودک با مشکلاتی همچون تلفظ در کلمات مواجه است، یک متخصص درمانگر به کمک او میآید تا در زمینه حل مشکلات زبانی، ارتباطی و مهارتهای زبانی- کاربردی رشد پیدا کند.
متخصصین، مشاورین و درمانگران مجموعه فرزندان برتر برای شما عزیزان بهترین مقالات در ارتباط با گفتار درمانی کودکان را تهیه دیده اند که مقاله ای که مطالعه می فرمائید، مقاله اصلی گفتار درمانی است. برای مطالعه مقالات مرتبط از جدول پائین گزینه مربوطه را انتخاب کنید.
شاید شما هم کودکانی را دیده باشید که در گفتار مشکل دارند؛ مثلا نمی توانند کلمات را به صورت روان ادا کنند و افکار خودشان را به صورت یک جمله کامل بیان کنند! این کودکان، کلمات و هجاهای صوتی را به صورت شکسته می گویند و به همین دلیل است که نمی توانند به صورت واضح حرف بزنند.
تلفظ نادرست حروف، نداشتن دایره واژگان وسیع، لکنت زبان، مکث طولانی، مشکل در برقراری ارتباط با دیگران و... از جمله رایج ترین اختلالات گفتاری هستند. مشکل در گفتار باعث می شود که کودک نتواند با دیگران ارتباط برقرار کند و به همین دلیل، اعتماد به نفسش کاهش پیدا می کند. در این موارد، باید مشکل گفتار کودکان را با کمک علم گفتار درمانی برطرف کرد.
گفتار درمانی، روشی است که به بهبود گفتار کودک منجر می شود. این روش به کودک کمک می کند تا مشکلات کلامی و گفتاری خود مانند اختلالات واجی و صدا، بیان ضعیف، لکنت زبان و... را برطرف کند.
گفتار درمانی به کودکان یاد می دهد که حجم صدای تولید شده را کنترل کنند و کلمات و صداها را به صورت کاملا درست ادا کنند. در گفتار درمانی به کودکان یاد داده می شود که کلمات موردنظر خود را در قالب جمله بیان کنند. به طور کلی می توان گفت که گفتار درمانی، علم بررسی بیماری یا اختلالاتی است که روی گفتار فرد تاثیر می گذارد.
برخلاف تصور بسیاری از افراد، گفتار درمانی به معنای درمان با گفتار نیست؛ بلکه درمان اختلالات گفتار و زبان است. به یاد داشته باشید که گفتار درمانی با مشاوره فرق دارد.
رشته گفتار درمانی تنها محدود به اصلاح مشکلات تلفظی (همچون عدم توانایی تلفظ صحیح حرف سین) نیست.
متخصصان درمانگر وظیفه درمان کودکانی به عهده دارند که در درک و بیان زبان مادری دچار مشکل هستند. همچنین در افراد بزرگسال نیز گفتار درمانی برای افرادی مناسب بوده که نمیتوانند خوب صحبت کنند و ضعف گفتاری دارند.
در واقع ضرورت استفاده از خدمات گفتار درمانی مخصوص سن خاصی نبوده و ممکن است افراد در سنین مختلف به این خدمات نیاز پیدا کنند. از یک نوزاد گرفته تا افراد مسنی که در اثر سکته قدرت تکلم خود را از دست دادهاند، ممکن است در مقطعی لازم باشد که به متخصص درمانگر مراجعه کنند. بهترین درمانگر کسی است که بتواند با افراد در سنین متفاوت، ارتباط درست برقرار نماید.
عمده ترین اختلالات گفتاری، عقب ماندگی ذهنی است که خود می تواند پایه گذار بسیاری از اختلالات دیگر باشد. در بحث مشکل جسمی باید به نقیصه های کم شنوایی و ناشنوایی، کم بینایی یا نابینایی اشاره کرد. در سیستم شنیداری، بیان گفتار از طریق شنیدن حاصل می شود که چنان چه اختلالی در این قسمت به وجود آید، تأخیر در رشد زبان و گفتار، قابل مشاهده است.
کودکانی که از سلامت فیزیکی و عاطفی برخوردارند، در تکلم، استقلال یافته تر از کودکانی اند که در خانواده های پر تنش زندگی می کنند. در این خانواده ها رشد حسی و حرکتی، با محدودیت پیش می رود زیرا زبان، نیاز به یک هماهنگی عصبی دارد و تأخیر در مهارت های حسی و حرکتی، رشد گفتار را کُند و با مشکل روبه رو می سازد.
در عملکرد گفتار، نقش هوش طبیعی را نباید نادیده گرفت؛ هوش می تواند شناخت نمادها را به همراه داشته باشد تا فرد، از دیگر عملکردهای شناختی هم چون توجه کردن، شناسایی و ایجاد ارتباط و ذخیره ی آن در حافظه بهره گیرد.ارزیابی و مطالعه دقیق اختلالات گفتار و زبان یا اختلالات ارتباطی و همچنین نوتوانی و بازتوانی، اختیارات متخصصین گفتار درمانگر است.
مادر،الگویی مناسب و مثبت در راستای رشد گفتار کودک است که این ارتباط عاطفی نباید خدشه دار شود و خلل و انحرافی در آن شکل گیرد. باید توجه داشت که رشد زبان از لحاظ جنسیتی در دختران، زودتر و بیش تر از پسران آغاز می شود؛ به خصوص در خانواده های تک فرزندی که توجه زیادی به آموزش زبان فرزند می شود.
کودکان علاقه ی زیاد به عضو شدن در گروه همسالان خود دارند و تلاش زیادی در این جهت، انجام می دهند تا بر رشد و پیشرفت گفتار خود بیفزایند؛ در واقع انگیزه صحبت کردن در گروه های هم سن، افزایش می یابد و به طور دسته جمعی به تماشای تلویزیون و یا نقاشی و نوشتن می پردازند.
مشکلات گفتاری را می توان در مرز بین 12 تا 24 ماهگی مشاهده کرد. در این سن، کودک به جای گفتار باید بتواند از علم اشاره به خوبی بهره ببرد مانند (بای بای یا بَه بَه) و در تقلید صداها مشکلی نداشته باشد مانند تقلید صدای یک حیوان، جیغ زدن و...
زمانی که سن کودک از 2 سالگی فراتر رفت، باید بتواند صداها و لغاتی را بیان کند و فقط مختص یک صدا یا لغت – آن هم تکراری – نباشد. در صحبت کردن، خانواده ها باید به تُن صدا و گرفتگی آن توجه داشته باشند. کودکانی که در این سن، در انجام کارهای ساده، با مشکل مواجه می شوند، جملات را به طور کامل بیان نمی کنند و فقط از کلمات محدود استفاده می نمایند و به طور کلی در فهمیدن و درک مطالب مشکل دارند،در معرض خطر قرار دارند و به منظور پیش گیری از مشکلات گفتاری باید توجه بیش تری به آنان نمود.
در چنین شرایطی است که اگر والدین متوجه مشکلات خاصی در روند گفتاری فرزند خود بشوند حتما باید از کمک تخصصی یک گفتار درمانگر بهره برده و مشاوره لازم را داشته باشند.
در بین عموم مردم و جامعه پزشکی، گفتار درمانی اهمیت ویژهای دارد. همانطور که میدانیم زبان، اصلیترین راه برای برقراری ارتباط با دیگران است. گفتار درمانی باعث حل مشکلات ناشی از اختلالات ارتباطی و گفتاری میشود.
با کمک از خدمات گفتار درمانی نه تنها باعث بهبود بیان، زبان و درک کودک شده بلکه مشکلات بلع و غذا خوردن او نیز حل میشود. در موارد بسیاری دیده شده کودکانی که با مشکل تکلم درگیر هستند، در بلع نیز ضعف دارند. درمانگرها با استفاده از تمارینی مختلفی که طراحی کردهاند، مشکلات تکلم، ارتباط و حتی غذا خوردن کودکان را حل میکنند.
گفتار ( تکلم)، زبان، بلع، صوت و ارتباط از جمله حوزههای اصلی در گفتار درمانی هستند. برخی از مشکلات گفتار درمانی به این صورت هستند:
کودکی که در صحبت کردن با مشکلات گفتاری مواجه است، اعتماد به نفس خوبی ندارد. با مراجعه به گفتار درمان این قبیل مشکلات نیز حل میگردند.
کودکانی که مشکلات گفتاری دارند از حجم صدا خود به خوبی استفاده نمیکنند. زمانی که کودک با اختلالات گفتاری رو به رو است و برای منتقل کردن پیام به سختی تلاش میکند که از کلمات درست استفاده کند و یا در استفاده از گرامر زبان مشکل دارد، حتما باید به گفتار درمان مراجعه کند.
در یک عبارت کوتاه می توان گفت هرگاه نحوه صحبت کردن گوینده بیش از محتوای سخن او، توجه شنونده را به خود جلب کند، وی مشکوک به اختلال گفتاری است. هرگونه اشکالی در نحوه گفتار و یا ناتوانی در درک گفته های دیگران می تواند موجب اختلال در روابط اجتماعی شخص مبتلا گردد.
این مسئله به نوبه خود موجب صدمات روحی و عاطفی و متزلزل شدن بهداشت روانی فرد و خانواده می شود. این نارسائیها مانند بسیاری از بیماریها، مزمن تر گردد، عواقب ناگوار بیشتری خواهد داشت. بنابراین ارائه هر چه سریعتر و بهتر خدمات گفتار درمانی برای اشخاص مبتلا ضروری است. در این همکاری سایر متخصصین که بیماران مبتلا به اختلالات گفتار و زبان به آنها مراجعه می کنند، برای تشخیص به موقع و ارجاع مناسب، حیاتی و ارزشمند است.
ارزیابی و مطالعه دقیق اختلالات گفتار و زبان یا اختلالات ارتباطی و همچنین نوتوانی و بازتوانی، اختیارات متخصصین گفتار درمانگر است.روند ارزیابی و تشخیص اختلالات گفتار و زبان در گفتاردرمانی مانند سایر بیماریها شامل معاینات و بررسیهای ویژه می باشد.در مرحله بعدی و پس از تشخیص ویژگیهای اختلال، درمان بیمار آغاز می شود.
درمان اختلالات ارتباطی متکی به دارو درمانی و نظایر آن نبوده، بیشتر جنبه آموزشی دارد و با تکیه بر توانمندیهای بیمار، وی را به سمت غلبه بر ناتوانیهایش هدایت می کند. قابل به ذکر است که هر چه افراد مبتلا به اختلالات گفتاری سریعتر به گفتار درمانی مراجعه کنند، پیشرفتهای بهتری را نشان داده و راحتتر درمان میشوند.
در مقاله دیگری ما به تحلیل سن مناسب برای گفتار درمانی کودکان پرداخته ایم، پیشنهاد می کنیم مقاله دوم را نیز مطالعه کرده تا تاخیری در روند گفتار درمانی کودکان دلبند شما پیش نیاید.
در شرایط زیر، توصیه می شود که به یک متخصص گفتار درمانی مراجعه کنید:
در این متن، تمرینات ساده و ابتدایی از گفتار درمانی به شما آموزش داده شده است که هر یک از این تمرینات را به راحتی می¬توانید در منزل انجام دهید که به تفکیک سن ارائه شده است.
1. گفتار درمانی در منزل با گفت و گو با کودک
2. برای رفتن به پارک و استفاده از وسایل بازی از او سوال بپرسید.
پسر یا دختر گلم به کدام پارک علاقه داری برویم؟ دوست داری خواهرت هم همراه ما بیاید؟ به نظرت چه بازیهای انجام دهیم؟
3. کارهای مختلف به او بسپارید و درباره نحوه انجام آنها با او حرف بزنید.
برای مثال بازی و مراقبت از فرزند کوچکتر خانواده، میتواند یکی از این مسئولیتها باشد. بازی با خواهرت را دوس داشتی؟ نگه داری از خواهرت که سخت نبود؟ غذایی که برای شما آوردم را دوس داشتی؟
4. بعضی از کارهای منزل را به او بسپارید.
مثلا وظایفی مانند آب دادن به باغچه و گلها، مرتب کردن کمدها و ...را به کودک بسپارید و در حین انجام این فعالیتها با او حرف بزنید.
5. یکی دیگر راههای درمانی در منزل، انجام بازی است که مثلا دارید با یکدیگر با تلفن با حرف میزنید.
6. اجازه دهید فرزند شما درباره بازی که با دوستان و یا افراد فامیل انجام داده، با شما حرف بزند.
7. استفاده از آینه برای گفتار درمانی در منزل بسیار سودمند است. به خصوص وقتی کودک حروف را به دلیل اینکه فک و زبان او اشتباه روی هم قرار گرفته، درست ادا نمیکند. این تمرین کمک میکند که تا جایگاه درست را متوجه گردد.
8. با استفاده از جدول زمان و پیدا کردن علت، میتوان به درمان گفتار کمک فراوانی کرد. در این روش اگر حادثه خاصی باعث شد که کودک یک مشکل گفتاری داشته باشد، باید نوشت.
10. خواندن کتاب توسط کودک در صورت داشتن سواد، یکی دیگر از راه های درمانی است که باعث میشود که او راحت تر از مشکل خود اطلاع پیدا کند و درمان را سریع تر بپذیرد.
11. با استفاده از قصه صوتی مناسب کودکان، اطلاعات زیادی به کودک منتقل شده و باعث می شود که به تلفظ کلمات دقت بیشتری کند.
در این قسمت ما فقط به بیان چند مورد از بازی های مناسب می پردازیم اما در مقاله ای دیگر، بیش از 15 بازی مختلف برای گفتار درمانی جمع آوردی شده و در اختیار شما قرار گرفته است.
بیشتر بخوانید: بازی های گفتار درمانی
فلش کارتها
در این بازی به کودک چند فلش کارت داده شده و کودک به سرعت تصویری را که میبیند، میگوید. در این روش باید از کارتهای ساده شروع کرد و در صورت مبارزه کودک در برابر بعضی کلمات نباید پافشاری کرد. با انتخاب فلش کارت مناسب، میتوان یک گفت و گو درست با او بر قرار کرد.
لی لی بازی
در این بازی کلماتی انتخاب شده و کودک باید آنها را 9 بار تکرار نماید. ابتدا نیاز است به طراحی زمینی با 9 شماره پرداخت. کودک با هر پرش کلمه که انتخاب شده را تکرار میکند. در هر دور کلمهای جدیدتر به کودک باید داده شود. با انجام درست این بازی توسط کودک، برای افزایش اعتماد به نفس او کادو دادن کار ساز است.
بازی استپ هوایی
در این بازی با کودک باید توپ بازی شود و در زمان انجام آن، هر بار کلمه جدید گفته شود.
پیاده رویی
در این روش با کودک به پیاده روی رفته و زمانی که کودک کلمه منتخب را به درستی تلفظ کرد، حرکت به سمت جلو اتفاق میافتد. این کار علاوه بر لذت راه رفتن، باعث تحرک ماهیچههای دهان کودک میگردد.
در این روش تمارینی با کمک عضلات قسمتهای لبها، گونهها و فک و زبان صورت میگیرد. در این تمارین به قویتر کردن مهارتهای حرکتی، دهانی میپردازیم.
این تمرین فرصت عالی برای ورزش بچهها میشود. مثلا کودک باید آواهای همچون اوو، ایی را تکرار کند و بعد هر دو آنها را ترکیب کند. فرزند شما میتواند در این تمرین بدون باز کردن لبها، گونهها را پر از هوا نماید. استفاده از نی هنگام نوشیدن یکی دیگر از این تمارین است.
• حرکات زبانها
فرزند شما میتواند به تمرین چند صدایی زبانی بپردازد مانند ب ب ب ب، ن ن ن ن و یا گفتن با اغراق کلمه برو. در این تمرین کودک میتواند به بیرون آوردن زبانش بپردازد و سپس آن را روی دندان قرار دهد.
• حرکات گونه
با انجام این تمرین توسط فرزند شما، تقویت عضلات گونه رخ میدهد. یکی از این تمارین این است که کودک لبهای خود را ببندد و باعث انقباض گونهها گردد. همچنین باید به ساخت o با لبهای خود بپردازد و به شکل دایرهای دهان خود را به حرکت در آورد. تکرار این تمرین بسیار کمک کننده خواهد بود.
• ساخت حباب
باد کردن بادکنک توسط کودک باعث بهتر شدن عضلات صورت و لبها میشود.
• زدن ساز دهنی
کنترل تنفس و فشار لبها از مزیتهای نوازندگی ساز دهنی هستند. در صورتیکه کودک در کنترل تنفس مشکل دارد، باید سعی کند با ساز دهنی صدای قویتری تولید کند. چنان چه با ضعف در قسمت لبها مواجه است باید تمرکز اصلی را بر نواختن نتها در زمانهای مختلف بگذارد.
• خوردن کره بادام زمینی یا خوراکیهای شیرین
کره بادام زمینی یک خوراکی محبوب بین همه است. میتوان بخشی از این کره را به اطراف لبهای فرزند خود بزنید تا آن را با زبان لیس زده و بخورد. این تمرین باعث تحرک زبان از یک سمت به سمت دیگر میگردد.
علاوه بر این تمارین والدین میتوانند کودک را به ارتباط و صحبت کردن با دیگران تشویق کنند. در ادامه به تمارینی که با سن فرزند تناسب دارد اشاره میکنیم. حتما کلیه تمارین را زمانی که فرزند شما اشتیاق داشت، انجام دهید.
لیت تاکر اصطلاحی است که برای کودکانی که با تاخیر در شروع حرف زدن مواجه میشوند، استفاده میگردد. گاهی بعضی کودکان به دلایل ناشناخته، خیلی دیرتر از بقیه هم سن و سالان شروع به حرف زدن میکنند.
گفتار درمانی و آموزشهای خاص از جمله روشهای است که برای کودکانی با تاخیر در گفتار مواجهاند، استفاده میشود. گروه درمانی، بازی درمانی و درمان در منزل توسط والدین از جمله روشهایی است که برای لیت تاکر یا تاخیر در گفتار استفاده میشود.
هر زمان که متوجه شدید کودک شما به اختلالا گفتاری و کلامی مبتلا است، می توانید به گفتار درمانگر مراجعه کنید تا مشکل او سریع تر برطرف شود. از سن 2 سالگی می توان گفتار درمانی را شروع کرد. به یاد داشته باشید هرچه زودتر گفتار درمانی را شروع کنید، بهبود و درمان کودک سریعتر خواهد بود. اگر به موقع برای رفع مشکل کودک به گفتار درمانگر مراجعه نکنید، فرزند شما به سن مدرسه می رسد و وجود چنین مشکلاتی، باعث اختلال در یادگیری، اختلال در تلفظ، حرف نزدن و تضعیف روحیه او در میان هم سالانش می شود.
به همین دلیل، در صورتی که شاهد اختلالات گفتاری در کودکان هستید، برای درمان گفتار آنها اقدام کنید تا شاهد مشکلاتی مانند پرخاشگری، اختلالات یادگیری، کاهش اعتماد به نفس، مشکل در برقراری ارتباط و... نباشید!
مجموعه فرزندان برتر، برای گفتار درمانی هر گروه سنی مطلبی تدارک دیده است که در هر قسمت ارجاعاتی به مطلب مربوطه داده شده است.
در این سن کودک توانایی صحبت نداشته و فقط آواهایی تولید میکند و تشخیص اینکه کودک به درمانگر نیاز دارد، راحت نیست. میتوان در این سن، آواهای همچون دا، ما را تکرار کرد تا کودک نیز آنها را بگوید. و با تشویق والدین، کودک علاقه بیشتری برای ساخت آواهای جدید دارد.
در این سن کودک میتواند اسامی را تکرار کند مانند اسم خودش و یا اسم اشخاص نزدیک به او مثل اسم خواهر، برادر، عمو، خاله، دایی و همچنین می تواند اسم اعضای بدن مثل دست، مو و چشم را تکرار کند. اسامی دیگری که می توانند به او از لحاظ گفتاری کمک کند، تکرار اسم اشیا مثل تخت و مسواک و اسامی خوراکی های ساده مانند، نان، شیر و کره میباشد. تکرار اسم حیوانات مانند هاپو، پیشی، ماهی و... میتواند روند پیشرفت را تسریع کند.
همین طور میتوان از ادوات پرسشی و قیدهای مکان استفاده کرد. این ادوات پرسشی میتواند چی، این چیه، کجا، کی و قید های مکان مانند اینجا، بالا، پایین، داخل باشد. در مراحل بالاتر ترکیب دو لغت در کنار همدیگر مانند ماشین اینجاست، توپ منه، جوجو رفت کمک به سزایی به کیفیت گفتار میکند.
برای مطالعه بیشتر به صفحه گفتار درمانی کودک 2 ساله مراجعه نمائید.
نکته بسیار ضروری در مورد این کودکان این است که جملات این گروه سنی بایستی حتما بیشتر از سه کلمه باشد. به عبارتی جمله کودک حداقل باید دارای فعل فاعل و مفعول باشد.
باید به این نکته توجه گردد که برای اینکه گفتار درمانی شروع کنید، نیازی به عجله نیست. مهارتهای ارتباطی و زبانی کودکان با افزایش سن بهبود مییابند. صبر لازمه این مسیر است.
پیشنهاد می کنیم، صفحه گفتار درمانی کودک 3 ساله را مطالعه بفرمائید.
نکته حائز اهمیت در این گروه سنی این است که به مرور جملات پسندیدهتر و زیباتر را در روابط اجتماعی خود بیان میکند مثلا در گفتگو با همسن و سالان یا بزرگتر از خود، لغات بفرمایید، خواهش می کنم، آفرین و جملات دیگری مانند منم شما رو دوست دارم و مرسی که منو به پارک بردین را به خوبی بیان میکند.
دانستن سه نکته در گفتار این گروه سنی مهم و ضروری است. اول از همه، این گروه سنی بسیار کنجکاوتر نسبت به کودکان کم سنتر از خود هستند و مدام سوالات کنجکاوانه از بزرگترهای خود میپرسند. دوم ناروانی در گفتار این کودکان وجود ندارد و قطعا ضعف در روانی گفتار می تواند ناشی از مشکلات گفتاری باشد و نهایتا اینکه این گروه سنی در صرف افعال خطا ندارند.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره گفتار درمانی این گروه سنی، به صفحه گفتار درمانی کودک 5 ساله مراجعه نمائید.
1- از صداهای ساده استفاده کنید
2- به آرامی صحبت کنید
3- با کودکان بازی کنید
4- به کودکان بگویید در حال انجام چه کاری هستند
5- برای کودک شعر بخوانید
6- ارتباط کودک را تشویق کنید
این نرم افزارها باعث میشوند که آموزش و یادگیری به راحتی اتفاق بیفتد. به دلیل محیط جذابی که در این نرم افزارها به کار رفته، به راحتی مورد استقبال کودکان قرار میگیرند. این نرم افزارها هم به تنهایی کارآمد بوده و گاهی در کنار جلسات گفتار درمانی تجویز میشوند.
از جمله این نرم افزارها، به نرم افزار تولید بیان نسخه خانگی میتوان اشاره کرد که برای تلفظ حروف فارسی بسیار مفید است. یکی از ویژگیهای این نرم افزار این است که به راحتی استفاده میشود. همچنین این نرم افزار پشتیبانی بسیار خوبی دارد. در این نرم افزار نحوه استفاده آن به خوبی بیان شده است.
در ارتباط با هزینه گفتار درمانی کودکان مخصوصا در منزل، بسیار گسترده است که برای هر حیطه می توان هزینه متفاوتی بیان کرد، به همین دلیل، درمانگران مجموعه فرزندان برتر، مقاله مفصلی در ارتباط با هزینه گفتار درمانی در منزل برای کودکان نوشته اند که پیشنهاد می کنیم برای کسب بیشتر این مقاله را مطالعه بفرمائید.
خدمات کار درمانی و گفتار درمانی را بیمه حمایت نمیکند. این خدمات هزینهای به خانوادههایی که دارای فرزند دارای اختلال هستند وارد میکند. طبق گفته فائزه دهقان که جز هیئت علمی کاردرمانی است، حدود 44 هزار تومان برای هر نیم ساعت کار درمانی و گفتار درمانی باید پرداخت شود.
در صورتیکه خانوادهای از پس این هزینه بر نیاید، مشکلات فرزندش نه تنها حل نمیشود، بلکه روز به روز اعتماد به نفس کمتری در کودک ایجاد میشود. پیشنهاد میشود در صورت نداشتن هزینه این خدمات، از روش گفتار درمانی در منزل توسط والدین استفاده گردد.
گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانیمقالات گفتار درمانی دارای تقدم و تاخر در توضیحات و درک مطالب توسط مخاطب هستند به همین دلیل پیشنهاد می کنیم قبل از مطالعه این مطلب، مقاله گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی را مطالعه کنید.
تاخیر در رشد گفتاری کودک با تاخیر در آموختن و حرف زدن به شکل واضح متفاوت است. تاخیر در گفتار یعنی کودک برای شروع حرف زدن به شکل تک کلمه ای و سپس ساخت جملات با معنی دچار مشکل است. در بین کودکان مشکلات گفتاری نسبتاً شایع است. در این مطلب به بررسی علل و درمان تاخیر در گفتار اشاره شده است.
از جمله عوامل که باعث می شوند کودک با تاخیر در رشد گفتاری مواجه شود، می توان حرف نزدن والدین با کودک، انجام ندادن کارهایی مانند آواز خواندن و بازی کردن را نام برد.
کودکان زمانی که از سمت والدین برای حرف زدن تشویق شوند به آن واکنش مثبت می دهند. برای رفع اختلال تاخیر در گفتار این روش پیشنهاد می گردد.
این عارضه معمولاً بین کودکان یک خانواده به صورت ارثی است. یعنی باید ابتدا سابقه خانوادگی این اختلال را بررسی کرد، سپس به نزد متخصص درمانگر رفت. جنسیت نیز در این مشکل گرفتاری نقش داشته به طوریکه بین پسران شایع تر است.
شاید بسیاری از شما مخاطبین عزیز نیز شنیده اید که آلبرت انشتین در کودکی دچار عارضه تاخیر در گفتار بودند. این مشکل باعث استرس و نگرانی در والدین او شد. این دانشمند حتی تا سن ۸ سالگی نیز نمی توانست به درستی حرف بزند.
از دیگر افراد مشهور که در حرف زدن با تاخیر کلامی مواجه شد، می توان آلکسا ولتا نام برد که بسیار دیر شروع به حرف زدن کردند.
کودکی که مبتلا به عقب ماندگی ذهنی است به سختی و در طولانی مدت حرف زدن را یاد می گیرد. تاخیر در گفتار معمولاً منشا فامیلی و وراثتی دارد. زمانیکه کودک در محیطی قرار گیرد که با او زیاد صحبت نشود، به دلیل نداشتن زمینه و فرصت دچار این اختلال می گردد.
طبق آمارها تاخیر در گفتار در بین دوقلوها نسبتاً شایع است ولی دلیل خاصی برای آن اعلام نشده است. گفته می شود که مادر به دلیل زمان کمی که برای حرف با آنها صرف می کند، کودکان در حرف زدن با تاخیر مواجه می شوند.
فردی که دارای ناشنوایی شدید است نمی تواند حرف بزند ولی در کودکان که با کم شنوایی درگیر هستند می توانند فقط بعضی از حروف را درک کنند.
در خانواده هایی که بی ثباتی عاطفی، زیاد بوده و والدین باعث محدود کردن فعالیت های فرزندان می شوند، اختلال تاخیر در گفتار شایع تر است.
در مواردی دیده شده که یک فرزند جدید به خانواده اضافه شده و توجه والدین به سمت او می رود، این رفتار باعث تاخیر در گفتار کودک بزرگتر می شود. انتقاد از رفتار کودک نیز باعث اثر مخربی بر شروع حرف زدن فرد دارد.
فرزندان یک خانواده معمولاً از پدر و مادر خود، حرف زدن را یاد می گیرند. والدین باید این نقش را به خوبی ایفا کنند و به عهده دیگر اعضا خانواده قرار ندهند.
زمانی که کودک لکنت زبان داشته باشد، در رشد گفتار او شاهد عقب افتادگی نخواهیم بود. بدترین عامل که باعث تاخیر در رشد گفتاری می شود این است که والدین و یا حتی اطرافیان با کودک رفتار درستی نداشته باشند و گفتار او را انتقاد و یا مسخره کنند.
هر گونه سیستمی که باعث ذخیره سازی یا تبادل اطلاعات بین افراد شوند را زبان می گویند. درواقع زبان شامل گفتار، شنیدن، درک و ارتباط می شود.
مراحل رشد زبان شامل سه مرحله هستند:
گفته شده که حرف نزدن با کودک یکی از عوامل بسیار شایع عقب افتادگی رشد گفتاری است. عده ای از کودکان قادر نیستند که کلمات را به درستی تلفظ کنند اما دارای درک شنیداری و مهارت های ارتباط بصری خوبی هستند.
همچنین دیده شده که کودکان ناشنوا به علت مشکل در درک شنیداری، دچار عقب افتادگی در گفتار هستند ولی سایر مهارت های آنها به شکل طبیعی است.
به طور کلی تا وقتی کودک به سن چهار سالگی رسید و مشکلاتی همچون لکنت زبان و یا نوک زبانی حرف زدن دیده شد، چندان جای نگرانی نیست. زمانی باید به متخصص درمانگر مراجعه کرد که کودک به طور واضح دارای گفتاری نامفهوم است.
هنگامی باید یک کودک با سن بیشتر از دو سال را به نزد متخصص درمانگر برد که علائم زیر را داشته باشد:
درمان دیر حرف زدن کودک به روش های مختلفی انجام می گیرد از جمله:
برای اطمینان از سالم بودن کودک باید توسط متخصص درمانگر مشکلات گفتاری او بررسی و تشخیص داده شود.
در این روش گفتار درمان با توجه به کلام و بیان کودک، سایر جنبه های رشدی او را نیز بررسی می کند. برای تشخیص درست، تست های استانداردی طراحی شده است که نقش پیشگیری در اختلالات و حتی پیشرفت و درمان آن ها دارند.
در کلینیک های گفتار درمانی به توان کودک برای گفتار، میزان وضوح حرف زدن، نحوه وضعیت زبان، دهان و سقف توجه می شود. زمانیکه متخصص تشخیص اختلال می دهد برای درمان به والدین تمرین های آموزش می دهد که کمک زیادی به درمان می کند.
عواملی مانند ژنتیک، محیط و نحوه تربیت کودک تاثیر زیادی بر پیشرفت گفتار کودک دارند. محیط و نحوه تربیت کودک نسبت به عوامل ژنتیکی نقش بزرگتری در روند رشد گفتاری ایفا می کنند.
تمارین و فعالیت هایی که در منزل قابل انجام است و باعث افزایش سرعت درمان می شوند شامل:
از جمله راه های ارتباطی که والدین می توانند با کودک ارتباط بگیرند این است که شروع به خواندن شعر برای کودک کنند. تشویق کودک برای تقلید صداها نیز بسیار موثر است.
خواندن کتاب برای فرزند حتی در زمان کمتر از ۶ ماهگی تاثیر زیادی بر شروع حرف زدن کودک دارد. اگر این کتاب ها دارای عکس های متناسب با سن کودک باشند تاثیر آن بسیار بیشتر می شود. حتی می توان از کودک خواست درباره تصاویر و نام آنها حرف بزند.
والدین باید سعی کنند که در تمام روز با کودک صحبت کنند مثلاً در هنگام ظرف شستن از او بخواهند علاوه بر کمک، درباره آن نیز توضیح دهند. در این تمارین باید به جای اصرار به درست حرف زدن، صحبت کودک را تصدیق کرد. تنبیه، تمسخر و یا اصرار به تصحیح گفتار اثر منفی دارد.
برای اینکه کودک تمایل بیشتری برای حرف زدن پیدا کند حتماً از شیوه هایی استفاده گردد که علاوه بر بازی و لذت، تشویق شود که حرف بزند. برقراری ارتباط چشمی و بازی و در آغوش گرفتن کودک کمک زیادی به آموزش حرف زدن کودک خواهد کرد.
والدین باید در زمانی که در حال انجام فعالیت های معمول روزانه کودک مانند غذا دادن هستند، آرام آرام مراحل را با صدای رسا و بلند توضیح دهند. این راه باعث دقت کودک شده و در درمان تاثیر گذار است.
زمانی که کلمات به حالت شعر به کودک آموزش داده شود، در حافظه کودک بهتر می مانند. والدین می توانند برای تاثیر پذیری بیشتر جملات را به حالت ریتمیک استفاده کنند. حرکت در هنگام حرف زدن باعث به کارگیری همزمان چشم و گوش در کودک می شود.
والدین باید همواره فرصت های فراهم کنند که کودک شروع به صحبت کند. در صورتیکه کودک کلماتی بر زبان آورد حتما باید صبر کرد تا آن را کامل کند. اینکه والدین فرصت استفاده از حافظه و ذهن جهت یادآوری را از او بگیرند بسیار اشتباه است.
بیان منظور به شکل درست و واضح در درمان اختلال گفتاری کودک بسیار تاثیر دارد. یکی از اشتباهاتی که والدین مرتکب می شوند این است که از لحن و کلام بچگانه استفاده می کنند. در حالیکه باید کلمات به شکل واضح تلفظ شده و پاسخ سوالات کودک نیز به این طریق داده شود.
علت و درمان تاخیر در تکلم کودکان
اما در این مقاله می خواهیم به موضوع سن مناسب برای گفتار درمانی کودکان بپردازیم، به همین دلیل شما می توانید از جدول زیر برای انتخاب حیطه مورد علاقه خود استفاده کنید.
شما با مطالعه این مقاله می توانید در انتهای آن سوالات مرتبط با این مبحث را پرسیده و پاسخ های مناسب را از مربیان و درمانگران موسسه فرزندان برتر دریافت کنید.
کودک یک ساله توانایی درک اسم خود را دارد و می تواند به شناسایی صدای افراد آشنا بپردازد. جملات ساده همچون برو، بده، بشین را نیز متوجه می شوند. در ادامه چند مثال از توانایی های کودکان را بیان می کنیم.
کودکی که در سن دو سالگی است باید حداقل ۳۰۰ کلمه در بیان خود استفاده کند. چنانچه کودک با اشکالات تلفظی مواجه باشد، اصلا اشکالی نداشته و کم کم این کودک از جملات و عبارت هایی استفاده می کند که دارای دو یا سه کلمه است. زمانی باید نگران شد و به درمانگر مراجعه کرد که کودک در گفتار خود هیچ واژه بیانی استفاده نمی کند. در صورت مواجه شدن با این مشکل باید سریع به نزد مشاور و یا متخصص درمانگر رفته و از ادامه این روند جلوگیری کرد.
این مهارت هایی که ذکر شد، با افزایش سن کودک در او دیده خواهد شد ولی برای همه صادق نیست. در بعضی خانواده ها تاخیر در حرف زدن کودک امری طبیعی محسوب می شود و بین فرزندان سابقه دارد.
طبق آمار و بررسی های صورت گرفته ،کودک در خانواده های پرجمعیت تر سریع تر شروع به صحبت می کند ولی تاخیر در حرف زدن کودکان تک فرزند، امری نسبتا شایع است.
در زمان مشاهده تاخیر در حرف زدن مراجعه به درمانگر امری ضروری است درمانگر و گفتار درمان اختلالات گفتار و زبان را بررسی می کنند.
در خدمات گفتار درمانی با استفاده از روش های علمی، اختلالات سیستم گفتار و تکلم فرد اصلاح می شود و نباید این خدمات را با مشاوره و حرف زدن اشتباه گرفت. از جمله موضوعات مرتبط با گفتار درمانی می توان نقص در تلفظ کلمات، لکنت زبان، تاخیر در گفتار زبان را نام برد .
از کودک دو ساله تا فرد مسن ممکن است نیاز پیدا کنند که به درمانگر مراجعه کنند. در گفتار درمانی به بررسی، تشخیص و درمان اختلالات گفتار و زبان پرداخته می شود. افراد مسنی که دچار سکته مغزی می شوند، نیاز مبرمی به خدمات گفتار درمانی دارند.
در صورتی که که کودک در سن کم به گفتار درمان مراجعه کند، تاثیر بیشتری در بهبود روند درمانی او دارد. گاهی والدین با دیدن اختلالات گفتاری کودک توجه چندانی نداشته و ترجیح می دهند، صبرکنند تا خود به خود با گذشت زمان حل گردد. در حالی که برای مشاوره حتماً باید به درمانگر و متخصص گفتار درمانی رجوع کرد و تشخیص او را شنید.
مراجعه در سنین مناسب و پایین سبب می شود که اختلالات گفتاری کودک سریع تر درمان شده و بسیاری از مشکلات به وجود نیایند. کودک در صورت درمان نشدن این اختلالات، دچار کمبود اعتماد به نفس خواهد داشت که مشکلات فراوانی برای او در آینده به وجود می آورد.
زمانی که کودک قبل از 7 سال سن دارد، بهترین زمان برای درمان اختلال لکنت زبان است. هر نوع تکرار و گیر کردن روی کلمات را لکنت میگویند. ترس های که منجر به شوک می شوند، عوامل ژنتیکی و دو زبانه بودن محل زندگی کودک، از جمله عوامل به وجود آورنده لکنت به شمار می روند.
در مواردی نیز دیده شده، کودک در محیط های مانند مهد کودک قرار گرفته و با کودکی که دچار لکنت است، دوست و هم بازی شده و به مرور او نیز دچار این اختلال شده است.
لکنت زبان در افراد بزرگسال، ناشی از تصادف و یا ناراحتی های روحی و روانی است. این بیماری در بین پسران مبتلایان بیشتری نسبت به دختران دارد. خدمات رفتار درمانی و گفتار درمانی به کمک درمان این عارضه میآیند.
گاه دیده شده که کودکی که به لکنت زیان دچار است، به مشکلاتی همچون کاهش اعتماد به نفس، عصبانیت و پرخاش و حتی منزوی شدن دچار می شود. باید در روند درمانی حتما به رفع این مشکلات روحی پرداخته شود سپس تمارین و فعالیت های برای رفع لکنت انجام گیرد. توصیه می شود حتما بحث درمان جدی گرفته شود تا این مشکلات روحی و جسمی در آینده کودک اثر نگذارند.
زمانی که کودک با با تاخیر در حرف زدن مواجه است و اختلال خاصی ندارد، توصیه می شود والدین به او الگوی رفتاری درست بدهند. حرف زدن ساده و واضح والدین یکی از راه هایی است که به حرف زدن کودک دو ساله کمک فراوانی می کند.
در صورتی که والدین در هنگام حرف زدن از کلمات و جملات واضح و ساده استفاده کنند، کودک اشتیاق بیشتری برای استفاده از این کلمات و تکرار آن ها پیدا می کند.
استفاده از بیان کودکانه راه دیگری است که با آن والدین می توانند پیام خود را به کودک به درستی منتقل کنند. در هنگام حرف زدن باید از کودک خواسته شود تا جملات را کامل بیان کند.
خدمات گفتار درمانی برای درمان اختلالات کلامی و زبانی کودکان نیازمند حوصله فراوان است. از جمله مواردی که باعث بهبود روند درمانی کودک میشود می توان خوشرویی و شوخ طبعی درمانگر را نام برد. همچنین حل اختلالات رفتاری کودک در حین انجام بازی، باعث افزایش سرعت روند درمانی می شود. بنابراین برای درمان کودک باید یک مرکز گفتار درمانی انتخاب شود تا با داشتن این ویژگی ها، باعث شوند که کودک سریع تر درمان گردد.
سوال اول: لیندا کاووسی: من دخترم ۳ سالشه بسیار بازی گوش کم تمرکز هست و تابحال زبان باز نکرده. کلماتی میگه که اصلا معنای مشخصی نداره برای خودش اصلا یه زبان دیگری درست کرده و جدی جدی با اطرافیان صحبت میکنه. آیا این رفتار عادی هست یا نیاز به مراجعه به دکتر دارد؟
پاسخ سوال: اختراع زبان جدید نباید از طرف شما و خانواده ها مورد تشویق قرار بگیرد. شما باید به او بگوئید که نمی فهمید او چه می گوید و از او بخواهید درست کلمات را تلفظ کند. برای دریافت پاسخ کامل تر به پادکست زیر گوش دهید.
سن مناسب برای گفتار درمانی کودکانکودک سان ، محتویات ارزشمندی در ارتباط با حوزه گفتار درمانی کودکان تهیه کرده است.
اگر این اولین محتوا از سری مقالات گفتار درمانی کودکان است که مطالعه می فرمائید، پیشنهاد می کنیم، ابتدا مقاله گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی، را مطالعه فرمائید تا اطلاعات بنیادین در ارتباط با حوزه گفتار درمانی کودکان کسب کنید، زیرا قسمت هایی در این مقاله، بصورت مختصر از مقاله های دیگر جمع بندی شده اند. در انتهای این مطلب، نیز مقالات مرتبط لیست شده اند شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر آن ها را نیز مطالعه بفرمائید.
اگر فردی که دچار اختلالات گفتاری و زبانی است در موقع مناسب برای درمان به متخصص گفتار درمانگر مراجعه کند با بسیاری از مشکلات و آسیب های روحی در بزرگسالی مواجه نخواهد شد، موضوع مهم درمورد اختلالات گفتاری توجه به این نکته است که برای درمان این اختلالات یک بازه ی زمان طلایی وجود دارد، که در این بازه، درمان موثر تر و بهتر جواب خواهد داد.
کودکان تقریبا از یک سالگی شروع به گفتن بعضی کلمات میکنند و تا دوسالگی حتی میتوانند جمله هایی را بسازند. اگر کودک دچار کشگلاتی در گفتار است، بهتر است هرچه سریعتر توسط یک درمانگر ارزیابی شود.
گفتار درمانی میتواند در مراکز درمان یا در منزل خود بیمار با توجه به شرایط و خواست خود بیمار انجام شود. در این مقاله به تعریف اختلالات گفتار درمانی و هزینه خدمات گفتار درمانی در منزل می پردازیم.
آسیب شناسی گفتار و زبان که به آن گفتار درمانی گفته میشود، در واقع رشته ای از علوم توانبخشی محسوب می شود. در این رشته متخصصانی وجود دارند که به بررسی و تشخیص و درمان هرگونه اختلال در گفتار، زبان و حتی بلع افراد از سنین کودک تا بزرگسال می پردازند. عده ای گفتار درمانی را با روانشناسی اشتباه می گیرند در حالیکه بسیار متفاوت هستند. آسیب شناس گفتار و زبان، اصطلاحی است که برای فارغ التحصیلان رشته گفتار درمانی به کار میرود.
در زمان حرف زدن، قسمتی از فرآیند در مغر رخ می دهد (مانند انتخاب نوع کلمات، نحوه جمله بندی و....) این قسمت ذهنی را زبان می گویند.
گفتار بخشی است که باعث تولید صوت و کلمه می شود و به وسیله ریه، حنجره، لب و زبان .... اتفاق می افتد.
متخصصان درمانگر به بررسی، تشخیص و درمان هرگونه اختلال در زمینه تکلم، گفتار اشخاص می پردازند. این اختلالات بسیار متنوع هستند و برای درمان هر کدام راهکار متفاوتی وجود دارد.
کودکان معمولاً در سن ۱۲ماهگی کم کم شروع به استفاده از کلمات می کنند و وقتی به سن ۲سالگی رسیدند حتی می توانند جملاتی را نیز بسازند. در سن ۶ سالگی کودکان تقریباً بسیاری از کلمات و جملات جدید را به راحتی می آموزند.
در بین کودکان که با تاخیر در شروع حرف زدن و ساخت جمله مواجه هستند دیده شده با استفاده از خدمات گفتار درمانی به خصوص در سن کم و طلایی آن به راحتی مشکل آنها حل می شود.
به بعضی از اختلالات گفتاری در ادامه اشاره شده است.
اغلب کودکان و حتی بزرگسالانی که نوک زبانی صحبت می کنند، اعتماد به نفس کمی دارند و افراد خجالتی حتی منزوی هستند. درمانگر های متخصص برای هر اختلال صدا و گفتار، تمرین و فعالیت خاصی دارند که با استفاده از آن، اختلال رفع خواهد شد.
در سن ۲تا۶ سالگی، اختلال لکنت و گرفتگی زبان در بسیاری از کودکان بدون دلیل خاصی نسبتا شایع است. اگر این اختلال درمان نشود، تا بزرگسالی نیز همراه او خواهد بود. والدین باید این اختلال را جدی گرفته و فرصت طلایی درمان را از کودک خود دریغ نکنند و با مراجعه به مراکز گفتار درمانی نسبت به رفع آن اقدام کنند.
متاسفانه سکته مغزی و آسیب های ناشی از آن، باعث اختلال در گفتار افراد مسن می شود. این افراد باید حتما برای درمان به موقع مخصوصا در ۶ ماه اول اقدام کنند. خدمات گفتار درمانی به بهبود آن ها کمک فراوانی می کند.
در کودکان و افراد بزرگسال اختلالات بلع به علت ضعف عملکردی عضلات دهان و گلو اتفاق می افتد. برای رفع این مشکلات حتما باید به متخصص درمان یا آسیب شناس گفتار و درمان مراجعه کرد.
بعضی افراد بعد از مراجعه به متخصص شنوایی، متوجه کم شنوایی و یا ناشنوایی خود یا کودک می شوند. متخصص گفتار درمان بعد از تجویز سمعک و یا قرار دادن دستگاه کاشت حلزون برای فرد، به تربیت شنوایی و خدمات گفتار درمانی می پردازد.
صدا در انسان به وسیله حنجره و تارهای صوتی تولید می شود. گاهی در اثر بیماری های قسمت حنجره و یا ارتعاش نامناسب تارهای صوتی، صدای شخص کیفیت مطلوبی ندارد. از جمله اختلالات صوتی می توان صدای گرفته، صدای خشن و صدای مشابه به صدای مردان و یا زنان نام برد. برای حل این مشکلات، باید به متخصص درمانگر مراجعه کرد. درمان این اختلالات در گفتار درمانی توسط جراحی، دارو و یا صوت درمانی قابل انجام است.
بیماران مبتلا به اوتیسم، فلج مغزی، شکاف در قسمت کام و لب، پارکینسون و .... برای حل اختلالات گفتاری نیاز به مراجعه به کلینیک های گفتار درمانی دارند. متخصص درمانگر بسته به اختلال فرد مراجعه کننده، باید با مشاغل مختلفی همچون متخصص مغز و اعصاب، متخصص اطفال، روانشناس، معلم مدرسه و .... ارتباط برقرار کند تا بهترین درمان حاصل شود.
بسته به سن فرد و نوع اختلالی که با آن درگیر است، زمان مراجعه برای خدمات گفتار درمانی متفاوت است. اما برای اینکه درمان مشکلات گفتار و زبانی فرد به بهترین شکل و به سرعت اتفاق بیفتد، نباید از زمان طلایی درمان غافل شد. به طور مثال فرد مسنی که در اثر سکته مغزی قدرت تکلم خود را از دست داده بهترین زمان مراجعه برای خدمات گفتار درمانی، ۶ ماه پس از بیماری است. اگر این خدمات سریعتر در اختیار فرد قرار گیرند بهبودی سریعتر اتفاق می افتد.
متخصصان درمانگر زمانی اجازه دارند که مجوز مطب خصوصی بگیرند که در رشته گفتار درمانی در مقطع های کارشناسی، ارشد و دکترا درس خوانده باشند. همچنین باید به مدت ۵سال در کلینیک ها و بیمارستان ها و یا مدارس استثنایی طرح کارورزی انجام داده باشند.
برای درمان اختلالات گفتاری و زبانی در موسسات گفتار درمانی از ابزارهای متنوعی استفاده می شود. برای تشخیص نوع اختلال، تست ها و آزمون های متنوعی طراحی شده است. این آزمون ها با کمک به تشخیص درست مشکل فرد، باعث کوتاه شدن طول دوره درمان نیز می شوند. حتی ممکن است باعث شوند که طول دوره از چند سال به چند ماه کاهش یابد.
از جمله عواملی که باعث کاهش طول دوره و تعداد جلسات می شوند، می توان توجه و استفاده از زمان طلایی درمان نام برد. در واقع با مراجعه در زمان مناسب به متخصص درمانگر، فرد سریع تر بهبود می یابد.
خوشبختانه ایران رتبه بالایی در خاورمیانه و حتی جهان از نظر خدمات گفتار درمانی دارد. هم اکنون حدود ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ شخص در حال فعالیت بوده و دارای مجوز گفتار درمانی هستند. برای هر جلسه استفاده از خدمات گفتار درمانی باید حدود ۴۴ هزار تومان پرداخت شود. این مبلغ برای میانگین خدمات مختلف تعیین شده است. به طور کلی هزینه هر جلسه بسته به اینکه چند خدمت ارائه شده متفاوت می شود. متاسفانه بیمه های پایه و بیمه های تکمیلی از خدمات گفتار درمانی حمایت نمی کنند و هزینه آن بر دوش خانواده ها است.
خدمات گفتار درمانی بسته به مکان برگزاری جلسات، مدت زمان و تعداد جلسات، نوع اختلال متفاوت خواهد بود. برای کاهش هزینه ها، خانواده ها به کلینیک ها و درمانگاه های خصوصی مراجعه می کنند تا هزینه ای کمتر نسبت به ارائه خدمات در منزل یا مطب خصوصی دریافت کنند. در صورتیکه زمان جلسه طولانی تر شود، قیمت ارائه خدمات نیز متفاوت خواهد شد. بسته به نوع اختلال نیز، قیمت خدمات فرق خواهد داشت. برای درمان اختلالات ساده تر هزینه کمتری گرفته می شود تا مشکلاتی که به درمان های چند گانه نیاز است.
موسسه فرزندان برتر در صفحه مقالات مرتبط با گفتار درمانی کودکان تمام مقالات مرتبط با گفتار درمانی کودکان و اختلالات گفتاری را دسته بندی کرده است. برای کسب اطلاعات بیشتر به این صفحه مراجعه کرده
هزینه گفتار درمانی در منزل برای کودکانمطالبی که در آن ها به تفصیل به اختلالات گفتار و زبان کودکان صحبت شده و صد البته به پرسش های مادران و پدران عزیز نیز پاسخ داده شده است.
در قسمت پائین به تفصیل درباره بازی های مناسب گفتار درمانی صحبت می کنیم تا شما با تمامیت این موضوع آشنایی بیشتری پیدا کنید.
باز نیز تاکید می کنیم که این اطلاعات فقط برای راهنمایی خانواده های گرامی است و به منظور آشنایی بیشتر خانواده ها با مقوله گفتار درمانی نوشته شده است و هیچگونه تضمینی بر درمان خودسرانه از طرف والدین نیست.
حتما کودک خود را قبل از هر چیزی به یک مشاور خبره در این زمینه برده و مسئله را با آنها در میان بگذارید. چون از هر کودکی به کودک دیگر اختلال گفتار و درمان آن متفاوت است.
در این مطلب به بازی های گفتار درمانی پرداخته شده است. تا با استفاده از این روش ها در منزل توسط والدین، کودکان شروع به حرف زدن کنند. نقش والدین برای گفتار درمانی بسیار پررنگ و موثر است.
تکامل نیافتن بعضی واژه ها و آوا ها در ساختار زبانی کودک باعث شده که او در تلفظ بعضی کلمات دچار مشکل شود. بسته به سختی تلفظ کلمه، زمان می برد که کودک بتواند آنها را خوب ادا کند.
حتماً شنیده اید که بسیاری از کودکان به جای کلمه سیب زمینی، دیب دمینی می گویند. یکی از دلایل آن سخت بودن تلفظ حرف س برای کودک است و او حرف دال که تلفظ راحت تری دارد جایگزین می کند.
یکی دیگر از دلایل اشتباهات تلفظ کودک این است که والدین در برابر شنیدن تلفظ اشتباه کلمات او را تنبیه، مسخره و حتی تشویق می کنند که اثر معکوس دارد.
برای اینکه کودک سریعتر زبان باز کند، می توان با خانواده های مختلف به خصوص پر جمعیت رفت و آمد کرد و یا محرک های محیطی شنیداری و گفتاری او را افزایش داد. می توان با آموزش شعر خوانی نیز دایره لغات او را افزایش داد.
در ادامه بازی های گفتار درمانی که در منزل قابل انجام است، ذکر گردید. والدین می توانند با انجام این بازی ها با کودک خود، نقش موثری در درمان اختلالات گفتاری کودک داشته باشند.
۱- کم کردن دیدن تلویزیون و بازی های کامپیوتری
تحقیقات مختلف اثبات کرده اند که دیدن مداوم برنامه های تلویزیون و بازی با گوشی و کامپیوتر، تاثیر منفی بر حرف زدن کودک دارد. حتی گاهی جز عوامل اصلی تاخیر صحبت کردن کودکان به شمار می روند.
کودک نیاز دارد تا به مفهوم ارتباط پی ببرد. برای برقراری ارتباط حداقل به دو نفر نیاز است. این دو شخص برحسب هر دلیلی با یکدیگر صحبت می کنند. دیدن برنامه های تلویزیونی و انجام بازی های کامپیوتری کمکی به آموزش مفهوم ارتباط نمی کند. حتی ممکن است باعث آموزش غلط این مفهوم شوند.
تماشا تلوزیون و انجام بازی های کامپیوتری، ارتباط بین دو شخص نبوده و فقط شامل یک نفر است. برای شکل گیری درست ارتباط پیشنهاد می شود کودک با اطرافیان و والدین زیاد صحبت کرده و به بازی های غیر موبایلی بپردازد.
۲- حرف زدن زیاد والدین با کودک
وقتی کودک در محیطی قرار گیرد که از کلمات زیادی استفاده می شود، سریع تر شروع به صحبت می کنند. این گفت و گو ها زمانی کارآمد خواهند بود که بی هدف و معمولی نباشند. والدین می توانند زمانی که کودک مشغول بازی است کنار او نشسته و با بیان کودکانه با او حرف بزنند، ولی باید صحبت آنها در سطح کودک و یا مقداری بالاتر باشد.
۳- نسبت به وضعیت گفتاری کودک، والدین صحبت کنند
زمانی که کودک هیچ حرفی نمی زند، والدین باید به شکل یک کلمه، یک کلمه یا دو کلمه دو کلمه با او شروع به حرف زدن کنند. به طور مثال بگویند: سر، سر مامان، آب، آب می خوای؟ زمانی که کودک به صورت دو کلمه ای حرف می زند، والدین باید به شکل دوکلمه ای و سه کلمه ای با او حرف بزنند.
توجه به این نکته نیز ضروری است که زمان حرف زدن باید سطح واژگان و کلمات منتخب در سطح کودک و یا بالاتر از او باشند. حتماً موضوعی انتخاب شود که برای کودک جذابیت دارد.
زمانی که والدین مشاهده می کنند که برای کودک یک عکس در یک کتاب جذاب است می توانند در این مورد با او صحبت کنند. به طور مثال اگر درباره یک حیوان کنجکاو شد، می توان عکس های دیگری از آن را به او نشان داد، سپس درباره آن با کودک صحبت کرد.
ولی باید توجه کرد که کودک به آن علاقه نشان می دهد یا خیر. حتما در این مورد باید علاقه کودک در نظر گرفته شود، در غیر این صورت کودک راغب نخواهد بود. والدین می توانند زمانیکه کودک در حال حمام، غذاخوردن و یا رفتن به پارک است با او حرف بزنند که زمان بسیار مناسبی است.
والدین برای تاثیر بیشتر تمرینات می توانند آن ها را در فضای سرگرم کننده و بازی گونه انجام دهند تا بر کودک اثر بیشتری بگذارد.
پس با پیدا کردن موضوع مورد علاقه کودک و اجرای آن در قالب یک بازی بر روند گفتار درمانی بسیار موثر است. والدین می توانند با عروسک های کودک بازی کنند یا شکلک در آورند و هر کاری که باعث می شود کودک با بودن شما علاقه نشان دهد.
ایراد گیری از نحوه صحبت کودک بسیار اثر منفی بر روند درمانی کودک دارد. حتی باعث کاهش اعتماد به نفس کودک شده و در نهایت ممکن است کودک منزوی و گوشه نشین شود. بهترین راه این است که تلفظ درست کلمات را در قالب یک جمله بدون سرزنش گفته شود.
کتاب خواندن برای کودک یکی از روش هایی است که باعث می شود کودک شروع به حرف زدن کند. این روش حتی برای سنین پایین تر نیز مناسب است و می توان با عکس های کتاب موضوع جذابی تعریف کرد.
بازی درمانی روش جدیدی است که امروزه برای درمان اختلالات کودکان به کار گرفته می شود. بازی درمانی باعث شده که کودک بتواند مشکلاتش به راحتی حس کند.
این نوع روش باعث می شود که از طریق بازی مشکلات و احساسات بد کودک به نمایش درآید. به طور مثال دیده شده در کودکانی که بی قرار و حواس پرت هستند، این درمان باعث شده که تنش آنها کاهش یابد.
متخصص درمانگر با استفاده از یک موقعیت بازی کمک می کند که ترس و استرس کودک بروز پیدا کند، و با تحلیل رفتار،اعمال و گفتارش درمان را انجام می دهد.
چند بازی و تمرین برای گفتار درمانی کودکان در منزل تهیه شده است که در ادامه ذکر شده است.
پرسیدن سوالاتی مانند موارد زیر از کودک، کمک کننده برای بهبود روند درمانی می شود.
این قبیل سوالات باعث شروع یک گفت و گوی خاص بین کودک و والدین میشود که کودک شروع به حرف زدن می کند.
با استفاده از آینه کودک متوجه طرز استفاده از دهان برای ادای درست تلفظ کلمات می شوند. بسیاری از کودکان طرز صحیحی تلفظ کلمات را نمی دانند. کودک می تواند در مقابل آینه حرف بزند و ببیند برای ساخت یک صدای خاص چگونه دهان خود را حرکت دهد.
والدین می توانند همراه کودک در مقابل آیینه بایستند و به تولید صدا بپردازند. از این طریق تفاوت ها به کودک آموزش داده می شود.
بازی لی لی سبب می شود که هر کلمه توسط کودک ۹بار تکرار شود. در این بازی یک زمین که دارای ۹ خانه یا شماره است رسم می شود. باید با هر بار بازی کودک، والدین یک کلمه انتخاب کنند و به فرزند خود بگویند که با هر پرش آن را تکرار کند و به بازی بپردازد.
برای دور بعدی بازی کلمه ای دیگر انتخاب می شود. در این بازی باید کلمات کمتر انتخاب شود و کم کم به تعداد آن ها افزوده شود. زمانی که کودک توانست این بازی را درست انجام دهد می توان برای تقویت اعتماد به نفس او، کادویی به او داده شود و او را شاد کرد.
در این بازی که به استپ هوایی نیز معروف است، باید والدین توپ را برای فرزند خود پرتاب کنند و در این حین، او این کلمه را تکرار نماید. این بازی یکی از روش های مرسوم برای گفتار درمانی است.
والدین می توانند زمانی که با کودک می خواهند مسیری را طی کنند، یک بازی با کودک انجام دهند. در زمان راه رفتن یک کلمه انتخاب کرده و زمانی که کودک آن را درست ادا کند به سوی مسیر حرکت کرد.
اگر این بازی را والدین زمانی استفاده کنند که در حال رفتن به پارک یا مسیرهای جذاب هستند، کودک علاوه بر بازی که انجام می دهد می تواند به ورزش ماهیچه ای دهان نیز بپردازد.
در این روش کودک بادکنک را باد می کند، این بازی باعث کنترل تنفس می شود. هم چنین عضلات تمام صورت و لب ها بهتر می شوند.
این هنر باعث می شود که کنترل نفس بهتر شود. اگر والدین می بینند که کودک آنها در کنترل نفس دچار ضعف است می توانند از او بخواهند که با زدن صدای قوی تر باعث بهبود آن شود.
۸- استفاده از خوراکی شیرین همچون بادام زمینی
یکی دیگر از روش های گفتار درمانی که کودک نیز به آن علاقه فراوان دارد، این است که از یک خوراکی شیرین همچون بادام زمینی استفاده گردد. در این حالت این خوراکی خوشمزه به اطراف دهان کودک زده می شود تا او بتواند آن را با لیس زدن بخورد. این بازی سبب می شود که زبان حرکت کند.
۹- استفاده از کتاب برای درمان گفتار کودک
والدین می توانند برای کودک خود که توانایی خواندن دارد، کتاب مناسب سن آنها را بخرند که به مطالعه این کتاب ها بپردازد. مطالعه کتاب باعث می شود که کودک کلمات جدیدتر را بیاموزد و همچنین دیگر کلمات که یاد گرفته برای او تکرار گردد.
متخصص گفتار درمانی برای تقویت مهارت های زبانی کودک از کتاب، تصاویر و اشیا کمک می گیرد. برای بهبود مهارت های زبانی کودک از او می خواهد بعضی کلمات را تکرار نماید.
در این تمرین به کودک در قالب بازی سرمشق های درستی از جملات می دهد. برای برقراری ارتباط با این تمرین و بازی حتما باید متناسب با سن کودک کلمات انتخاب شوند. درواقع با این بازی کودک یاد می گیرد چگونه زبانش را برای تولید بعضی صداها حرکت داد.
والدین باید در موقع صحبت با کودک خود توجه کنند که حتما از واژگانی استفاده گردد که مناسب کودک و حتی بالاتر از سن او باشند. انجام بازی بله و خیر نیز کمک زیادی به کودک در گفتار درمانی می کند.
استفاده از یک جعبه پر از اشیاء نیز فکر جالبی است. در این بازی یکی از انها را بر می دارد و درباره آن به والدین توضیحاتی می دهد و صحبت می کند.
در این بازی یک دایره توسط کودک و دوستان او باید تشکیل گردد. یک جمله انتخاب کرده و به یکی از دوستان بگویید و از آنها بخواهید آن را به نفر بعدی منتقل کنند. آخرین نفر باید همان جمله را بلند تکرار کند.
در آخر توصیه می شود به والدین از عجله برای گفتار درمانی کودک جداً پرهیز کنند. لازمه این مسیر صبر و مثبت اندیشی است. وقتی کودک با همدردی والدین مواجه می شود روند درمانی او سرعت می یابد.
بازی های گفتار درمانی کودکان