فرزندان برتر

موسسه پرورش فرزندان برتر

فرزندان برتر

موسسه پرورش فرزندان برتر

علت و درمان تاخیر در تکلم کودکان

مقالات گفتار درمانی دارای تقدم و تاخر در توضیحات و درک مطالب توسط مخاطب هستند به همین دلیل پیشنهاد می کنیم قبل از مطالعه این مطلب، مقاله گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی را مطالعه کنید.

درمان تاخیر در گفتار

تاخیر در رشد گفتاری کودک با تاخیر در آموختن و حرف زدن به شکل واضح متفاوت است. تاخیر در گفتار یعنی کودک برای شروع حرف زدن به شکل تک کلمه ای و سپس ساخت جملات با معنی دچار مشکل است. در بین کودکان مشکلات گفتاری نسبتاً شایع است. در این مطلب به بررسی علل و درمان تاخیر در گفتار اشاره شده است.

از جمله عوامل که باعث می شوند کودک با تاخیر در رشد گفتاری مواجه شود، می توان حرف نزدن والدین با کودک، انجام ندادن کارهایی مانند آواز خواندن و بازی کردن را نام برد.

 کودکان زمانی که از سمت والدین برای حرف زدن تشویق شوند به آن واکنش مثبت می دهند. برای رفع اختلال تاخیر در گفتار این روش پیشنهاد می گردد.

 این عارضه معمولاً بین کودکان یک خانواده به صورت ارثی است. یعنی باید ابتدا سابقه خانوادگی این اختلال را بررسی کرد، سپس به نزد متخصص درمانگر رفت. جنسیت نیز در این مشکل گرفتاری نقش داشته به طوریکه بین پسران شایع تر است.

شاید بسیاری از شما مخاطبین عزیز نیز شنیده اید که آلبرت انشتین در کودکی دچار عارضه تاخیر در گفتار بودند. این مشکل باعث استرس و نگرانی در والدین او شد. این دانشمند حتی تا سن ۸ سالگی نیز نمی توانست به درستی حرف بزند.

 از دیگر افراد مشهور که در حرف زدن با تاخیر کلامی مواجه شد، می توان آلکسا ولتا نام برد که بسیار دیر شروع به حرف زدن کردند.

عوامل تاخیر در گفتار

  • عقب افتادگی ذهنی
  • نبود فرصت مناسب
  • محرومیت های عاطفی
  • تاخیر در رشد
  • عوامل ناشناس
  • عوامل خانوادگی
  • بارداری های چند گانه
  • ناشنوایی
  • فلج مغزی

کودکی که مبتلا به عقب ماندگی ذهنی است به سختی و در طولانی مدت حرف زدن را یاد می گیرد. تاخیر در گفتار معمولاً منشا فامیلی و وراثتی دارد. زمانیکه کودک در محیطی قرار گیرد که با او زیاد صحبت نشود، به دلیل نداشتن زمینه و فرصت دچار این اختلال می گردد.

طبق آمارها تاخیر در گفتار در بین دوقلوها نسبتاً شایع است ولی دلیل خاصی برای آن اعلام نشده است. گفته می شود که مادر به دلیل زمان کمی که برای حرف با آنها صرف می کند، کودکان در حرف زدن با تاخیر مواجه می شوند.

فردی که دارای ناشنوایی شدید است نمی تواند حرف بزند ولی در کودکان که با کم شنوایی درگیر هستند می توانند فقط بعضی از حروف را درک کنند.

در خانواده هایی که بی ثباتی عاطفی، زیاد بوده و والدین باعث محدود کردن فعالیت های فرزندان می شوند، اختلال تاخیر در گفتار شایع تر است.

در مواردی دیده شده که یک فرزند جدید به خانواده اضافه شده و توجه والدین به سمت او می رود، این رفتار باعث تاخیر در گفتار کودک بزرگتر می شود. انتقاد از رفتار کودک نیز باعث اثر مخربی بر شروع حرف زدن فرد دارد.

 فرزندان یک خانواده معمولاً از پدر و مادر خود، حرف زدن را یاد می گیرند. والدین باید این نقش را به خوبی ایفا کنند و به عهده دیگر اعضا خانواده قرار ندهند.

زمانی که کودک لکنت زبان داشته باشد، در رشد گفتار او شاهد عقب افتادگی نخواهیم بود. بدترین عامل که باعث تاخیر در رشد گفتاری می شود این است که والدین و یا حتی اطرافیان با کودک رفتار درستی نداشته باشند و گفتار او را انتقاد و یا مسخره کنند.

اصطلاح زبان

هر گونه سیستمی که باعث ذخیره سازی یا تبادل اطلاعات بین افراد شوند را زبان می گویند. درواقع زبان شامل گفتار، شنیدن، درک و ارتباط می شود.

مراحل رشد زبان شامل سه مرحله هستند:

  • بیانگری شنیداری ( اولین صداهایی که کودک تولید می کند و ....)
  • گیرندگی شنوایی (واکنش به صداها، کلمات، جملات و ...)
  • بصری

گفته شده که حرف نزدن با کودک یکی از عوامل بسیار شایع عقب افتادگی رشد گفتاری است. عده ای از کودکان قادر نیستند که کلمات را به درستی تلفظ کنند اما دارای درک شنیداری و مهارت های ارتباط بصری خوبی هستند.

همچنین دیده شده که کودکان ناشنوا به علت مشکل در درک شنیداری، دچار عقب افتادگی در گفتار هستند ولی سایر مهارت های آنها به شکل طبیعی است.

به طور کلی تا وقتی کودک به سن چهار سالگی رسید و مشکلاتی همچون لکنت زبان و یا نوک زبانی حرف زدن دیده شد، چندان جای نگرانی نیست‌. زمانی باید به متخصص درمانگر مراجعه کرد که کودک به طور واضح دارای گفتاری نامفهوم است.

هنگامی باید یک کودک با سن بیشتر از دو سال را به نزد متخصص درمانگر برد که علائم زیر را داشته باشد:

  • کودک می تواند کلمات را تقلید نماید ولی قادر نیست به شکل آگاهانه از آنها استفاده کند.
  • کودک فقط می تواند کلماتی را به کار ببرد که تکراری هستند ولی نمی تواند برای برقراری ارتباط، از گفتار به درستی استفاده نماید.
  • زمانی که این کودک قابلیت فهمیدن دستورات را ندارد.
  • وقتی که کودک صدای بسیار ناهنجار و یا تو دماغی داشته باشد.

درمان دیر حرف زدن کودک به روش های مختلفی انجام می گیرد از جمله:

روش اول: گفتار درمانی

برای اطمینان از سالم بودن کودک باید توسط متخصص درمانگر مشکلات گفتاری او بررسی و تشخیص داده شود.

در این روش گفتار درمان با توجه به کلام و بیان کودک، سایر جنبه های رشدی او را نیز بررسی می کند. برای تشخیص درست، تست های استانداردی طراحی شده است که نقش پیشگیری در اختلالات و حتی پیشرفت و درمان آن ها دارند.

در کلینیک های گفتار درمانی به توان کودک برای گفتار، میزان وضوح حرف زدن، نحوه وضعیت زبان، دهان و سقف توجه می شود. زمانیکه متخصص تشخیص اختلال می دهد برای درمان به والدین تمرین های آموزش می دهد که کمک  زیادی به درمان می کند.

روش دوم: اقدامات والدین

عواملی مانند ژنتیک، محیط و نحوه تربیت کودک تاثیر زیادی بر پیشرفت گفتار کودک دارند. محیط و نحوه تربیت کودک نسبت به عوامل ژنتیکی نقش بزرگتری در روند رشد گفتاری ایفا می کنند.

تمارین و فعالیت هایی که در منزل قابل انجام است و باعث افزایش سرعت درمان می شوند شامل:

اختصاص زمان برای برقراری ارتباط با فرزند

از جمله راه های ارتباطی که والدین می توانند با کودک ارتباط بگیرند این است که شروع به خواندن شعر برای کودک کنند. تشویق کودک برای تقلید صداها نیز بسیار موثر است.

خواندن کتاب

خواندن کتاب برای فرزند حتی در زمان کمتر از ۶ ماهگی تاثیر زیادی بر شروع حرف زدن کودک دارد. اگر این کتاب ها دارای عکس های متناسب با سن کودک باشند تاثیر آن بسیار بیشتر می شود. حتی می توان از کودک خواست درباره تصاویر و نام آنها حرف بزند.

استفاده از موقعیت های روزانه

والدین باید سعی کنند که در تمام روز با کودک صحبت کنند مثلاً در هنگام ظرف شستن از او بخواهند علاوه بر کمک، درباره آن نیز توضیح دهند. در این تمارین باید به جای اصرار به درست حرف زدن، صحبت کودک را تصدیق کرد. تنبیه، تمسخر و یا اصرار به تصحیح گفتار اثر منفی دارد.

بازی با کودک در زمان حرف زدن

برای اینکه کودک تمایل بیشتری برای حرف زدن پیدا کند حتماً از شیوه هایی استفاده گردد که علاوه بر بازی و لذت، تشویق شود که حرف بزند. برقراری ارتباط چشمی و بازی و در آغوش گرفتن کودک کمک زیادی به آموزش حرف زدن کودک خواهد کرد.

بلند حرف زدن با کودک

والدین باید در زمانی که در حال انجام فعالیت های معمول روزانه کودک مانند غذا دادن هستند، آرام آرام مراحل را با صدای رسا و بلند توضیح دهند. این راه باعث دقت کودک شده و در درمان تاثیر گذار است.

فعال و پر انرژی بودن

زمانی که کلمات به حالت شعر به کودک آموزش داده شود، در حافظه کودک بهتر می مانند. والدین می توانند برای تاثیر پذیری بیشتر جملات را به حالت ریتمیک استفاده کنند. حرکت در هنگام حرف زدن باعث به کارگیری همزمان چشم و گوش در کودک می شود.

تمرین با کودک

والدین باید همواره فرصت های فراهم کنند که کودک شروع به صحبت کند. در صورتیکه کودک کلماتی بر زبان آورد حتما باید صبر کرد تا آن را کامل کند. اینکه والدین فرصت استفاده از حافظه و ذهن جهت یادآوری را از او بگیرند بسیار اشتباه است.

حرف زدن درست با کودک

بیان منظور به شکل درست و واضح در درمان اختلال گفتاری کودک بسیار تاثیر دارد. یکی از اشتباهاتی که والدین مرتکب می شوند این است که از لحن و کلام بچگانه استفاده می کنند. در حالیکه باید کلمات به شکل واضح تلفظ شده و پاسخ سوالات کودک نیز به این طریق داده شود.

 

علت و درمان تاخیر در تکلم کودکان

بازی های گفتار درمانی کودکان

مطالبی که در آن ها به تفصیل به اختلالات گفتار و زبان کودکان صحبت شده و صد البته به پرسش های مادران و پدران عزیز نیز پاسخ داده شده است.

در قسمت پائین به تفصیل درباره بازی های مناسب گفتار درمانی صحبت می کنیم تا شما با تمامیت این موضوع آشنایی بیشتری پیدا کنید. 

باز نیز تاکید می کنیم که این اطلاعات فقط برای راهنمایی خانواده های گرامی است و به منظور آشنایی بیشتر خانواده ها با مقوله گفتار درمانی نوشته شده است و هیچگونه تضمینی بر درمان خودسرانه از طرف والدین نیست.

حتما کودک خود را قبل از هر چیزی به یک مشاور خبره در این زمینه برده و مسئله را با آنها در میان بگذارید. چون از هر کودکی به کودک دیگر اختلال گفتار و درمان آن متفاوت است.

بازی های گفتار درمانی

در این مطلب به بازی های گفتار درمانی پرداخته شده است. تا با استفاده از این روش ها در منزل توسط والدین، کودکان شروع به حرف زدن کنند. نقش والدین برای گفتار درمانی بسیار پررنگ و موثر است.

اشتباهات تلفظی در کودکان

تکامل نیافتن بعضی واژه ها و آوا ها در ساختار زبانی کودک باعث شده که او در تلفظ بعضی کلمات دچار مشکل شود. بسته به سختی تلفظ کلمه، زمان می برد که کودک بتواند آنها را خوب ادا کند.

حتماً شنیده اید که بسیاری از کودکان به جای کلمه سیب زمینی، دیب دمینی می گویند. یکی از دلایل آن سخت بودن تلفظ حرف س برای کودک است و او حرف دال که تلفظ راحت تری دارد جایگزین می کند.

یکی دیگر از دلایل اشتباهات تلفظ کودک این است که والدین در برابر شنیدن تلفظ اشتباه کلمات او را تنبیه، مسخره و حتی تشویق می کنند که اثر معکوس دارد.

برای اینکه کودک سریعتر زبان باز کند، می توان با خانواده های مختلف به خصوص پر جمعیت رفت و آمد کرد و یا محرک های محیطی شنیداری و گفتاری او را افزایش داد. می توان با آموزش شعر خوانی نیز دایره لغات او را افزایش داد.

در ادامه بازی های گفتار درمانی که در منزل قابل انجام است، ذکر گردید.  والدین می توانند با انجام این بازی ها با کودک خود، نقش موثری در درمان اختلالات گفتاری کودک داشته باشند.

۱- کم کردن دیدن تلویزیون و بازی های کامپیوتری

تحقیقات مختلف اثبات کرده اند که دیدن مداوم برنامه های تلویزیون و بازی با گوشی و کامپیوتر، تاثیر منفی بر حرف زدن کودک دارد. حتی گاهی جز عوامل اصلی تاخیر صحبت کردن کودکان به شمار می روند.

 کودک نیاز دارد تا به مفهوم ارتباط پی ببرد. برای برقراری ارتباط حداقل به دو نفر نیاز است. این دو شخص برحسب هر دلیلی با یکدیگر صحبت می‌ کنند. دیدن برنامه های تلویزیونی و انجام بازی های کامپیوتری کمکی به آموزش مفهوم ارتباط نمی کند. حتی ممکن است باعث آموزش غلط این مفهوم شوند.

 تماشا تلوزیون و انجام بازی های کامپیوتری، ارتباط بین دو شخص نبوده و فقط شامل یک نفر است. برای شکل گیری درست ارتباط پیشنهاد می شود کودک با اطرافیان و والدین زیاد صحبت کرده و به بازی های غیر موبایلی بپردازد.

۲- حرف زدن زیاد والدین با کودک

وقتی کودک در محیطی قرار گیرد که از کلمات زیادی استفاده می شود، سریع تر شروع به صحبت می کنند. این گفت و گو ها زمانی کارآمد خواهند بود که بی هدف و معمولی نباشند. والدین می توانند زمانی که کودک مشغول بازی است کنار او نشسته و با بیان کودکانه با او حرف بزنند، ولی باید صحبت آنها در سطح کودک و یا مقداری بالاتر باشد.

۳- نسبت به وضعیت گفتاری کودک، والدین صحبت کنند

زمانی که کودک هیچ حرفی نمی زند، والدین باید به شکل یک کلمه، یک کلمه یا دو کلمه دو کلمه با او شروع به حرف زدن کنند. به طور مثال بگویند: سر، سر مامان، آب، آب می خوای؟ زمانی که کودک به صورت دو کلمه ای حرف می زند، والدین باید به شکل دوکلمه ای و سه کلمه ای با او حرف بزنند.

 توجه به این نکته نیز ضروری است که زمان حرف زدن باید سطح واژگان و کلمات منتخب در سطح کودک و یا بالاتر از او باشند. حتماً موضوعی انتخاب شود که برای کودک جذابیت دارد.

۴- دنبال کردن علاقه کودک

زمانی که والدین مشاهده می کنند که برای کودک یک عکس در یک کتاب جذاب است می توانند در این مورد با او صحبت کنند. به طور مثال اگر درباره یک حیوان کنجکاو شد، می توان عکس های دیگری از آن را به او نشان داد، سپس درباره آن با کودک صحبت کرد.

 ولی باید توجه کرد که کودک به آن علاقه نشان می دهد یا خیر. حتما در این مورد باید علاقه کودک در نظر گرفته شود، در غیر این صورت کودک راغب نخواهد بود. والدین می توانند زمانیکه کودک در حال حمام، غذاخوردن و یا رفتن به پارک است با او حرف بزنند که زمان بسیار مناسبی است.

والدین برای تاثیر بیشتر تمرینات می توانند آن ها را در فضای سرگرم کننده و بازی گونه انجام دهند تا بر کودک اثر بیشتری بگذارد.

پس با پیدا کردن موضوع مورد علاقه کودک و اجرای آن در قالب یک بازی بر روند گفتار درمانی بسیار موثر است. والدین می توانند با عروسک های کودک بازی کنند یا شکلک در آورند و هر کاری که باعث می شود کودک با بودن شما علاقه نشان دهد.

 ایراد گیری از نحوه صحبت کودک بسیار اثر منفی بر روند درمانی کودک دارد. حتی باعث کاهش اعتماد به نفس کودک شده و در نهایت ممکن است کودک منزوی و گوشه نشین شود. بهترین راه این است که تلفظ درست کلمات را در قالب یک جمله بدون سرزنش گفته شود.

۵- کتاب خواندن برای کودک

کتاب خواندن برای کودک یکی از روش هایی است که باعث می شود کودک شروع به حرف زدن کند. این روش حتی برای سنین پایین تر نیز مناسب است و می توان با عکس های کتاب موضوع جذابی تعریف کرد.

بازی درمانی

بازی درمانی روش جدیدی است که امروزه برای درمان اختلالات کودکان به کار گرفته می شود. بازی درمانی باعث شده که کودک بتواند مشکلاتش به راحتی حس کند.

این نوع روش باعث می شود که از طریق بازی مشکلات و احساسات بد کودک به نمایش درآید. به طور مثال دیده شده در کودکانی که بی قرار و حواس پرت هستند، این درمان باعث شده که تنش آنها کاهش یابد.

 متخصص درمانگر با استفاده از یک موقعیت بازی کمک می کند که ترس و استرس کودک بروز پیدا کند، و با تحلیل رفتار،اعمال و گفتارش درمان را انجام می دهد.

چند بازی و تمرین برای گفتار درمانی کودکان در منزل تهیه شده است که در ادامه ذکر شده است.

۱- استفاده از بازی کلمات

پرسیدن سوالاتی مانند موارد زیر از کودک، کمک کننده برای بهبود روند درمانی می شود.

  • الان دوس داری چه خوراکی بخوری؟
  • اگر میشد یک وسیله از فروشگاه هدیه بگیری چی بود؟

این قبیل سوالات باعث شروع یک گفت و گوی خاص بین کودک و والدین می‌شود که کودک شروع به حرف زدن می کند.

۲- تمرین با استفاده از آینه

با استفاده از آینه کودک متوجه طرز استفاده از دهان برای ادای درست تلفظ کلمات می شوند. بسیاری از کودکان طرز صحیحی تلفظ کلمات را نمی دانند. کودک می تواند در مقابل آینه حرف بزند و ببیند برای ساخت یک صدای خاص چگونه دهان خود را حرکت دهد.

 والدین می توانند همراه کودک در مقابل آیینه بایستند و به تولید صدا بپردازند. از این طریق تفاوت ها به کودک آموزش داده می شود.

۳- بازی لی لی

بازی لی لی سبب می شود که هر کلمه توسط کودک ۹بار تکرار شود‌. در این بازی یک زمین که دارای ۹ خانه یا شماره است رسم می شود. باید با هر بار بازی کودک، والدین یک کلمه انتخاب کنند و به فرزند خود بگویند که با هر پرش آن را تکرار کند و به بازی بپردازد.

 برای دور بعدی بازی کلمه ای دیگر انتخاب می شود. در این بازی باید کلمات کمتر انتخاب شود و کم کم به تعداد آن ها افزوده شود. زمانی که کودک توانست این بازی را درست انجام دهد می توان برای تقویت اعتماد به نفس او، کادویی به او داده شود و او را شاد کرد.

۴- توپ بازی

در این بازی که به استپ هوایی نیز معروف است، باید والدین توپ را برای فرزند خود پرتاب کنند و در این حین، او این کلمه را تکرار نماید. این بازی یکی از روش های مرسوم برای گفتار درمانی است.

۵- پیاده روی

والدین می توانند زمانی که با کودک می خواهند مسیری را طی کنند، یک بازی با کودک انجام دهند. در زمان راه رفتن یک کلمه انتخاب کرده و زمانی که کودک آن را درست ادا کند به سوی مسیر حرکت کرد.

اگر این بازی را والدین زمانی استفاده کنند که در حال رفتن به پارک یا مسیرهای جذاب هستند، کودک علاوه بر بازی که انجام می دهد می تواند به ورزش ماهیچه ای دهان نیز بپردازد.

۶- ساخت حباب

در این روش کودک بادکنک را باد می کند، این بازی باعث کنترل تنفس می شود. هم چنین عضلات تمام صورت و لب ها بهتر می شوند.

۷- انجام ساز دهنی

این هنر باعث می شود که کنترل نفس بهتر شود. اگر والدین می بینند که کودک آنها در کنترل نفس دچار ضعف است می توانند از او بخواهند که با زدن صدای قوی تر باعث بهبود آن شود.

۸- استفاده از خوراکی شیرین همچون بادام زمینی

یکی دیگر از روش های گفتار درمانی که کودک نیز به آن علاقه فراوان دارد، این است که از یک خوراکی شیرین همچون بادام زمینی استفاده گردد. در این حالت این خوراکی خوشمزه به اطراف دهان کودک زده می شود تا او بتواند آن را با لیس زدن بخورد. این بازی سبب می شود که زبان حرکت کند.

۹- استفاده از کتاب برای درمان گفتار کودک

والدین می توانند برای کودک خود که توانایی خواندن دارد، کتاب مناسب سن آنها را بخرند که به مطالعه این کتاب ها بپردازد. مطالعه کتاب باعث می شود که کودک کلمات جدیدتر را بیاموزد و همچنین دیگر کلمات که یاد گرفته برای او تکرار گردد.

۱۰- فعالیت های مداخله زبانی

متخصص گفتار درمانی برای تقویت مهارت های زبانی کودک از کتاب، تصاویر و اشیا کمک می گیرد. برای بهبود مهارت های زبانی کودک از او می خواهد بعضی کلمات را تکرار نماید.

۱۱- درمان تحرک مفصلی

در این تمرین به کودک در قالب بازی سرمشق های درستی از جملات می دهد. برای برقراری ارتباط با این تمرین و بازی حتما باید متناسب با سن کودک کلمات انتخاب شوند. درواقع با این بازی کودک یاد می گیرد چگونه زبانش را برای تولید بعضی صداها حرکت داد.

۱۲- بازی بله و خیر

والدین باید در موقع صحبت با کودک خود توجه کنند که حتما از واژگانی استفاده گردد که مناسب کودک و حتی بالاتر از سن او باشند. انجام بازی بله و خیر نیز کمک زیادی به کودک در گفتار درمانی می کند.

استفاده از یک جعبه پر از اشیاء نیز فکر جالبی است. در این بازی یکی از انها را بر می دارد و درباره آن به والدین توضیحاتی می دهد و صحبت می کند.

۱۳- بازی با دوستان همسن و سال

در این بازی یک دایره توسط کودک و دوستان او باید تشکیل گردد. یک جمله انتخاب کرده و به یکی از دوستان بگویید و از آنها بخواهید آن را به نفر بعدی منتقل کنند. آخرین نفر باید همان جمله را بلند تکرار کند.

در آخر توصیه می شود به والدین از عجله برای گفتار درمانی کودک جداً پرهیز کنند. لازمه این مسیر صبر و مثبت اندیشی است. وقتی کودک با همدردی والدین مواجه می شود روند درمانی او سرعت می یابد.

بازی های گفتار درمانی کودکان

گفتار درمانی کودک ۲ ساله

کودک سان به تلاش تیم درمانگران و مشاورین خود، مقالات، پرسش ها و نکات فراوانی برای خانواده های عزیز گردآوری کرده است. اما با توجه به تقدم و تاخر مقالات، پیشنهاد می کنیم قبل از هرچیز ابتدا به ساکن "گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی" را مطالعه بفرمائید و سپس دنباله این مقاله را ادامه دهید.

گفتار درمانی کودک دو ساله

به تمارین و فعالیت هایی که برای تشویق و یادگیری کودک به کار گرفته می شود اصطلاحا  گفتار درمانی می گویند. در این مقاله به بررسی گفتار درمانی کودک دوساله می پردازیم. این تمارینی که در ادامه ذکر شده باید توسط والدین در منزل با کودک کار گردد. این فعالیت ها بیشتر در پیشگیری این اختلال نقش دارند.

کودک در سن یک سال و نیم می تواند حدودا 20 کلمه حرف بزند. با رسیدن به سن دو سالگی این واژگان به 50 کلمه می رسد. در این سن ترکیب دو جمله جز توانایی های کودک محسوب می شود. دستورات دو جمله ای را به راحتی می تواند استفاده کند برای مثال لباست را بردار و در اتاق بگذار.

به طور کلی کودک با افزایش سن توانایی های گفتاری کودک افزایش می یابد، در صورت مشاهده عدم توانایی کودک حتما باید والدین آن را جدی بگیرند.

پیشنهاد می شود که حتماً برای درمان درست و به موقع به متخصص درمانگر مراجعه شود. در صورتی که در زمان مناسب برای درمان این اختلال اقدام نشود، ممکن است از سن طلایی برای بهبود گذشته و نتیجه درمانی مطلوب حاصل نگردد.

روش های گفتار درمانی کودک دو ساله در منزل را به این ترتیب می توان ذکر کرد:

دادن الگوی گفتاری مناسب به کودک توسط والدین

بهترین کمکی که پدر و مادر می توانند به کودک خود بکنند این است که در زمان حرف زدن از جملات ساده و قابل فهم استفاده کنند. زمانی که کودک با جملات ساده صحبت شود، او منظور کامل صحبت ها را متوجه شده و تمایل دارد که این کلمات و جملات را تکرار کند.

تهیه ی آلبومی از تصاویر بریده شده

ساخت آلبوم از تصاویر مورد علاقه کودک، یکی از روش های گفتار درمانی در منزل است. می توان درباره ی این تصاویر با کودک حرف زد  و حتی می توان آنها را دسته بندی نمود. مثلاً حیوانات، گیاهان و لباس ها و.... والدین می توانند عمداً یک عکس را در گروه نامناسب قرار دهند و درباره آن با کودک حرف بزنند. حتماً از کودک باید خواسته شود در این بازی سهیم شود.

کمک به کودک برای درک کلمات پرسشی

والدین باید در بازه زمانی مختلف بازی هایی طراحی کنند و از این طریق از او سوال کنند. برای طراحی سوال باید این نکته در نظر گرفته شود که کودک قادر است به این پرسش ها پاسخ دهد. با گذشت زمان می توان سوالات را سختر انتخاب کرد. نمونه ای از این سوالات این است. تو دختر هستی؟ تو دست داری؟

تکرار و گسترش دادن گفتار کودک

یکی از اشتباهاتی که والدین مرتکب می شوند در زمینه گفتار درمانی کودک، این است که از جملاتی استفاده می کنند همچون، جمله ات را کامل بگو، دقیقاً منظورت چیست؟ درست صحبت کن.

 استفاده از چنین جملاتی، کاری بسیار غلط بوده و اثر مخربی بر گفتار کودک دارد. پدر و مادر باید با لحن طبیعی خود آنچه که از کودک انتظار دارند رعایت کند را بگویند.

 گسترش و تکمیل گفتار کودک توسط والدین باعث آموزش او می شود تا جملات را کامل ادا کند. پس تکرار کردن جملات کودک و گسترش دادن آن بسیار کمک کننده خواهد بود. مثل وقتی گفت آب، والدین باید بگویند آب؟ آب می خوای؟ آب خنک می خوای؟ برات بیارم؟

استفاده والدین از گفتار کودکانه

والدین باید در صورتی از گفتار کودکانه استفاده کنند که می خواهند پیامی را به کودک انتقال دهند. یعنی کودک هنوز قادر به درک ادبیات سن افراد بزرگسال را نیست.

 در صورتی که برای جلب توجه و بدون دلیل از گفتار کودکانه استفاده شود نه تنها کودک قادر نیست کلمات جدید را بیاموزد بلکه باعث شده که این نوع حرف زدن را نیز تکرار کند.

خواندن شعر ساده برای کودک

والدین می توانند با استفاده از آهنگ ها و شعرهای ساده کودک را در درمان گفتار درست کمک کنند. با تکرار قافیه شعر، کودک تشویق می شود که در این بازی گفتار درمانی، همراهی کند.

آشنا کردن کودک با وسایل مختلف

وسایل مختلف را پدر و مادر می توانند در کنار کودک قرار دهند و درباره آنها با او حرف بزنند، به طور مثال این عینک، من عینک به چشم هام می زنم.

نکته ای که در درمان گفتار درمانی بسیار اهمیت دارد زمان طلایی برای درمان حرف زدن کودک است. چنان چه والدین متوجه شدند کودک آنها مانند سایر هم سن و سالانش صحبت نمی کند. نباید فرصت را از دست بدهند. مشاوره و مراجعه به متخصص درمانگر برای درمان کودک ضروری است تا روند درمانی کاملا فراهم شود.

 متخصصان درمانگر، با استفاده از روش ها و فعالیت هایی که انجام می دهند، باعث می شوند صحبت کردن کودک درست شود.

پیشنهاد می کنیم برای درک بهتری از اختلالات گفتاری مقالات مرتبط که در قسمت پائین آورده شده است را نیز مطالعه بفرمائید.

 

گفتار درمانی کودک 2 ساله

گفتار درمانی کودک ۴ ساله

کودک سان مقالات فراوانی در این زمینه تهیه کرده است که مقاله گفتار درمانی کودک 4 ساله نیز از سری این مقالات است. پیشنهاد می کنیم در ابتدا مقاله "گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی" را مطالعه بفرمائید سپس به این مقاله بازگردید.

گفتار درمانی کودک ۴ سال

آموزش گفتار کودک به وسیله متخصصان گفتار و زبان که به آسیب شناسان زبان معروف هستند، تصحیح می شود. این درمانگران متخصص با استفاده از شیوه های نوین سبب درمان اختلالات گفتاری کودک به شکل مستقیم یا غیر مستقیم می شوند. در این مطلب به گفتار درمانی کودکان ۴ سال پرداخته شده است.

کودک که به سن ۴ سالگی رسید باید مهارت های گفتاری در زمینه شنیدن و درک کردن ، صحبت کردن به دست آورد که به آنها اشاره می کنیم.

مهارت های گفتاری در زمینه شنیدن و درک کردن

کودک که به سن ۴ سال رسید می تواند لغات که مربوط به ترتیب هستند را درک کند، همچون اولین، بدی، قبلی، آخرین و ....

در این سن کلمات مربوط به زمان به راحتی برای او قابل فهم است مانند دیروز، امروز، فردا. کودک قادر است به درخواست های دو جمله ای پاسخ دهد مانند، لباست را بردار، به حمام برو.

عمل کردن به دستورات و تمارینی که توسط والدین و مربی گفته می شود برای کودک قابل انجام است. همچون روی کاغذ یک مربع بکش. 

به طور کلی ۴ سالگی برای کودک در زمینه درک کردن و شنیدن به جایی رسیده است که بیشتر مواردی را که می شنود، می تواند به راحتی بفهمد و درک کند.

مهارت های گفتاری در زمینه صحبت کردن

یک کودک ۴ ساله قادر است تمام صداها را در هنگام حرف زدن بیان کند، گاهی ممکن است در ادا برخی صداها دچار مشکل شود همچون آواهای ل، س، ر، ز، چ، ش. 

زمانی که از یک کودک ۴ ساله پرسیده شود چه گفتی، به راحتی می تواند راجع به آن حرف بزند. از دیگر مهارت های گفتاری کودک به حرف زدن بدون تکرار صداها و کلمات می توان اشاره کرد. 

 اگر از کودک در این سن خاسته شود یک داستان کوتاه و یا ادامه یک مکالمه را بیان کند، به آسانی قادر است حرف بزند. در این سن استفاده از جملاتی با بیش از یک کلمه عملکردی همچون گرفتن، بریدن و... کاملا طبیعی است.

 چنانچه والدین متوجه شوند که کودک ۴ ساله آنها نسبت به سایر هم سن و سالانش از نظر گفتار ضعف دارد، می توانند از روش هایی که در ادامه آورده شده استفاده کنند.

  • والدین می توانند درباره کلماتی همچون ( اولی، آخری، چپ یا راست) و رابطه که بین آنها وجود دارد و یا کلماتی که متضاد یکدیگر هستند حرف بزنند.
  • یکی دیگر از روش های معمول این است که درباره یک موضوع توضیح مختصری داده شود و کودک درباره آن حدس زده و شروع به حرف زدن نماید.
  • والدین با توصیف و گروه بندی مواد مختلف همچون (حیوانات، گیاهان، میوه ها) به کودک کمک کنند تا درباره جزییات و نحوه گروه بندی حرف بزند.
  • زمانی که کودک در حال حرف بوده، والدین باید تمرکز و حواس خود را به او بدهند و توضیحات او را به خوبی دنبال کنند.
  • حرف زدن و دعوت به صحبت کودک با والدین باعث می شود که کودک احساس کند تمام توجه آنها را دارد. این عمل تاثیر مثبتی بر روند درمان دارد.
  • تقویت دایره لغات کودک، یکی دیگر از روش های گفتار درمانی است. والدین می توانند کلمات جدید به کار ببرند و در موقعیت های متنوع از آنها استفاده کنند.
  • زمانیکه والدین با کنجکاوی کودک برای یک واژه مواجه شدند، او را تشویق کنند که سوال کرده تا راجع به آن با یکدیگر حرف بزنند.
  • انجام بازی که در آن از چیزهای متفاوت یا مشابه استفاده می شود، بسیار کمک کننده خواهد بود تا توجه کودک جلب شود و حرف بزند.
  • والدین باید مواردی را گروه بندی کنند و درباره این گروه بندی ها با کودک صحبت شود مثلا توپ فوتبال و توپ بسکتبال، اندازه، رنگ و ... این توپ ها موضوع جالبی خواهد شد.
  • تقویت مهارت های بیانی و اجتماعی کودک در قالب بازی بر گفتار درمانی کودک بسیار موثر خواهد بود.
  • والدین می توانند از کودک درخواست هایی داشته باشند که دو مرحله ای است همچون ( لباست را از روی تخت بردار و آن را در کمد بگذار).
  • والدین می توانند از فرزند خود بخواهند برای طول روز خود فعالیت هایی را تعیین کنند و سپس درباره آنها حرف بزنند.
گفتار درمانی کودک ۴ ساله

گفتار درمانی کودک ۵ ساله

کودکسان به همت تیم مشاورین و درمانگران مختلف، مقالات فراوانی در زمینه اختلالات گفتاری و گفتار درمانی برای خانواده های عزیز، تهیه کرده است. با توجه به پیوستگی مطالب، پیشنهاد می کنیم در ابتدا مقاله "گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی" را مطالعه بفرمائید سپس به این مقاله بازگردید.

گفتار درمانی کودک ۵ ساله

وقتی کودک به سن ۵ سالگی رسید قادر است به شکل روان و سلیس حرف بزند. در این سن او حتی می تواند قواعد زبان را به درستی رعایت کند. بیان احساس از طریق تغییر صدا یکی دیگر از مهارت هایی است که در این سن به دست می آید. هر چند تلفظ غلط برخی آواها همچون س یا ف طبیعی است. ما در این مطلب به مهارت های زبانی و راه های گفتاری درمانی کودک ۵ ساله اشاره می کنیم.

یک کودک ۵ ساله به حرف زدن علاقه زیادی دارد و گاه این حرف زدن طولانی باعث کلافه شدن اطرافیان نیز خواهد شد. زمانی که کودک به سن ۵ سالگی می رسد از نظر ارتباط مطالب و جمله ها و کوتاه کردن کلام تغییر زیادی می کند. این کودکان بیشتر از پاسخ های کوتاه برای حرف زدن استفاده می کنند. 

هنگام سوال کردن دقت می کنند سوالات مرتبط بپرسند و آگاهی خود را افزایش دهند. در این سن مهارت زبانی او زمانی مشخص می شود که از ساختار های اصلی دستوری در گفتار اشاره کند. آنها قادرند از حروف ربط ، زمان افعال (گذشته، حال، آینده) در حرف های خود استفاده کنند.

مهارت های زبان دریافتی

در سن ۵ سالگی کودک می تواند گفته های دیگران را بهتر درک کند. دستورات ۳ مرحله ای توسط کودک در این سن به خوبی اجرا می شود مانند (لباست را در کمد بگذار، دستت را بشور و غذایت را کامل بخور). 

به راحتی کودک معنای کلمات و روابط فضایی مانند جلو و عقب و... را متوجه می شود. از دیگر توانایی های کودک در سن ۵ سالگی می توان شناخت واحدهای پولی را نام برد.

مهارت های زبان اظهاری

زبان اظهاری در واقع مهارتی است که با استفاده از آن برای بیان افکار و خواسته ها از کلمات و جملات مناسب استفاده می شود. برای بیان این اظهارات معمولاً از جملات شش کلمه ای یا بیشتر بهره می برند. 

حروف ربط در گفتار کودک ۵ ساله برای ارتباط عبارت های مختلف و توصیف اشیا دیده می شود. حتی کودکان در این سن قادرند کاربرد و نوع اجزایی که در اشیا مختلف به کار رفته است را نیز توضیح دهند. 

زمانی که والدین متوجه شدند کودک ۵ ساله آنها در این مهارت ها دچار ضعف است برای درمان باید اقدام کنند. در ادامه فعالیت ها و تمارینی برای گفتار درمانی آمده است که نیاز است به آن ها توجه شود. 

تشویق به حرف زدن کودک

برای رشد و بهبود مهارت های زبانی کودک، باید والدین او را تشویق و حمایت کنند تا درباره احساسات، آرزوها و حتی ترس های خود صحبت کنند.

در هنگام صحبت کردن باید با پرسیدن سوالات صریح او را تشویق کرد تا حرف بزند. 

اینکه پدر و مادر از کودک بپرسند در مهد کودک روز خوبی داشتی؟ کودک با تک کلمه بله یا خیر جواب خواهد داد ولی استفاده از پرسش، امروز در مهدکودک چه کردی؟ کودک بیشتر صحبت خواهد کرد. پرسش درباره نحوه انجام یک کار باعث خواهد شد کودک بیشتر حرف بزند.

تشویق کودک به حفظ شعر، داستان و سرود

والدین می توانند کودک را تشویق کنند آیه، شعر و داستان ها را حفظ کنند تا علاوه بر زیاد شدن دایره لغت او، حافظه اش نیز قوی تر گردد. حرف زدن با زبان و گفتار کودکانه نیز کمک کننده خواهد بود. 

الگوی کلامی مناسب

والدین زمانی که می بینند کودک آنها در تلفظ کلمات دچار مشکل است نگران می شوند. با رشد و افزایش سن کودک او قادر است کلمات را بهتر ادا کند.

زمانی که کودک در سنین بالاتر نیز با این مشکل مواجه است. والدین باید هنگام حرف زدن کلمات را به آرامی و تلفظ درست و واضح بیان کنند. پدر و مادر با الگوی کلامی مناسبی که به کودک می دهند باعث بهتر شدن حرف زدن او می شوند. 

بهتر کردن محیط زندگی

کودک باید در محیطی زندگی کند که در آن بتواند به راحتی ورزش کرده و یا استراحت کند. رژیم غذایی مناسب نیز در روند درمان تاثیر خوبی دارد. کاهش استرس های محیطی نیز باعث بهبود روند درمانی خواهد شد. 

زمانیکه کودک بیش از دو ماه دچار مشکلات گفتاری بود و با این نکات بهتر نشد حتماً باید به کلینیک های خدمات گفتاری درمانی مراجعه کرد. زیرا این اختلالات اگر در آینده با کودک همراه شوند باعث مشکلات روحی و ذهنی نیز می شوند. 

گفتار درمانی کودک ۵ ساله